Một loại tiền mới mang tên Bitcoin đã ra đời, hứa hẹn sẽ đem đến một làn sóng hấp dẫn trong thị trường giao dịch. Bạn còn chần chừ gì mà không tìm hiểu ngay về loại tiền đang làm mưa làm gió này? Đừng bỏ qua những thông tin thú vị ngay sau đây nhé!
Bitcoin được tạo ra để hoạt động như tiền điện tử ngang hàng. Cho dù bạn đang chi tiêu hay chấp nhận Bitcoin như một khoản thanh toán, điều quan trọng là bạn phải hiểu cách thức hoạt động của một giao dịch.
Bitcoin là gì?
Bitcoin là đồng tiền điện tử đầu tiên trên thế giới và được phát hành dưới dạng phần mềm mã nguồn mở. Bitcoin được giới thiệu vào năm 2009 và được phát minh bởi một hoặc một nhóm nhà phát triển ẩn danh, gọi là Satoshi Nakamoto. Sự ra đời của Bitcoin đặt nền móng cho sự phát triển của thị trường tiền điện tử - crypto.
Bitcoin sử dụng mạng ngang hàng, giúp người gửi giao dịch trực tiếp với người nhận mà không cần thông qua bên trung gian nào. Từ đó, loại bỏ đi các khoản phí không cần thiết và giúp mỗi giao dịch có phí rẻ hơn nhiều so với dịch vụ chuyển tiền quốc tế.
Trên thế giới, có tổng là 21,000,000 đồng BTC đã được tạo ra. Sẽ không có một ai thay đổi được con số này kể cả người sáng lập là Satoshi Nakamoto. Tính đến tháng 1/2023, đã có 19.2 triệu BTC được khai thác và chỉ còn 1 triệu BTC chưa được đào.
Bitcoin không chỉ có đơn vị lớn nhất là Bitcoin (BTC) mà còn có đơn vị chia nhỏ hơn là Satoshi (hay sts) - lấy theo tên nhà sáng lập Bitcoin.
Với tỷ lệ 1 BTC = 100,000,000 Satoshi, tức một đơn vị Satoshi = 0.00000001 BTC.
Bitcoin hoạt động ra sao?
Bitcoin hoạt động dựa trên công nghệ blockchain, một hệ thống phân tán và đồng thời công khai. Mỗi giao dịch bitcoin được ghi lại trong một block, và mỗi block được kết nối với nhau thông qua mã hóa mạnh mẽ. Quá trình này giúp đảm bảo tính toàn vẹn và bảo mật của giao dịch.
Điều đặc biệt về Bitcoin là không có một tổ chức nào kiểm soát hoặc quản lý nó. Thay vào đó, các giao dịch được xác minh bởi mạng ngang hàng của các máy tính được gọi là "node", và những người tham gia mạng này được gọi là "đào Bitcoin". Việc đào Bitcoin bao gồm giải mật mã để xác minh và ghi lại các giao dịch trên blockchain.
Mỗi đồng bitcoin được lưu trữ trong một ví điện tử cá nhân của người dùng, và giao dịch có thể được thực hiện trực tiếp giữa các bên mà không cần thông qua bất kỳ bên trung gian nào. Việc chuyển tiền bằng Bitcoin nhanh chóng và chi phí rẻ hơn so với hình thức truyền thống.
Tuy nhiên, giá trị của Bitcoin thay đổi liên tục và có thể dao động mạnh. Điều này do thị trường mở và tự do, nên giá Bitcoin phụ thuộc vào sự cung cầu của người mua và người bán trên toàn thế giới.
Ngoài việc sử dụng Bitcoin như một phương tiện thanh toán, nó cũng có thể được xem như một công cụ đầu tư. Nhiều người mua Bitcoin với hy vọng giá trị của nó sẽ tăng lên trong tương lai.
Đặc tính quan trọng của Bitcoin cần hiểu rõ trước khi đầu tư
Tính phi tập trung
Mạng lưới Bitcoin được xây dựng dưới dạng không tập trung, không có máy chủ hoạt động, không do bất cứ một cơ quan nào kiểm soát do đó khó có thể bị thao túng hay bị đánh sập.
Ngoài ra, việc quản lý phi tập trung, không cần thông qua trung gian có thể giúp tiết kiệm chi phí và trao quyền cho những người tham gia.
Tính ẩn danh
Theo đó, bất kỳ ai tham gia vào mạng lưới Bitcoin cũng đều có quyền lợi như nhau và thực hiện giao dịch một cách ẩn danh. Tức, người chơi không cần phải xác minh danh tính hay bất cứ điều gì khác để vào được mạng lưới giao dịch Bitcoin. Tuy nhiên, với đặc tính này sẽ có thể bị một số tội phạm khủng bố, ma túy hay rửa tiền lợi dụng.
Tính minh bạch
Hệ thống Bitcoin sẽ lưu lại chi tiết các thông tin giao dịch của người chơi trên Bockchain. Người tham gia có thể biết được một địa chỉ chứa Bitcoin với số lượng bao nhiêu nhưng không thể biết được người đang giữ nó là ai.
Phí giao dịch thấp, tốc độ giao dịch nhanh
Việc thanh toán Bitcoin có thể được thực hiện ngay lập tức chỉ trong vài phút. ồng thời do hình thức thanh toán của Bitcoin hoàn toàn không có bên thứ ba nên chỉ có phí xử lý giao dịch và phí cho thợ đào Bitcoin mà không phải mất thêm pí cho trung gian.
Không thể bị hoàn trả
Khi Bitcoin đã được chuyển đi thì sẽ không thể lấy lại được, trừ trường hợp được người nhận gửi. Bởi khi thông tin đã được ghi vào Blockchain, không ai có thể thay đổi hay chỉnh sửa thông tin đó được. Thông tin trong Blockchain chỉ được bổ sung thêm khi có sự đồng thuận của tất cả các node trong hệ thống
Phí giao dịch bitcoin là bao nhiêu?
Phí gửi bitcoin có thể từ vài cent cho đến 100 đô la. Lý do cho sự khác biệt lớn là phí Bitcoin phụ thuộc vào cả cung và cầu (tức là mạng bị tắc nghẽn như thế nào tại một thời điểm nhất định) và "quy mô" giao dịch của bạn. Kích thước bị ảnh hưởng chủ yếu bởi đầu vào, vì vậy nếu giao dịch của bạn có nhiều đầu vào, nó sẽ chiếm nhiều không gian khối hơn và yêu cầu mức phí cao hơn.
Ví dụ: nếu bạn muốn gửi 10 BTC, có nhiều khả năng giao dịch của bạn sẽ yêu cầu nhiều đầu vào hơn là nếu bạn muốn gửi 1 BTC. Giao dịch 10 BTC có thể bao gồm 5 + 2 + 1 + 1 + 1 (vì vậy có tổng cộng 5 đầu vào) trong khi giao dịch 1 BTC có thể chỉ là hai đầu vào như trong ví dụ Mark / Jessica của chúng tôi ở trên.
Nhiều ví cho phép người dùng đặt phí giao dịch theo cách thủ công. Điều này giúp bạn tránh trả quá nhiều. Ví dụ: nếu bạn không vội, bạn có thể đặt mức phí thấp hơn để người khai thác sẽ chọn khi mạng ít tắc nghẽn hơn. Bạn cũng có thể đảm bảo các giao dịch của mình được xử lý ngay lập tức bằng cách tăng phí.
Tại sao một số xác nhận giao dịch bitcoin mất quá nhiều thời gian?
Mỗi block chỉ có thể chứa một số lượng giao dịch nhất định và số lượng đó được xác định phần lớn bởi không gian có sẵn trong mỗi block, hoặc 'kích thước block', là 1MB.
Không gian hạn chế làm phát sinh thị trường phí, nơi các thợ đào, những người thu phí, chọn chỉ đưa vào khối tiếp theo những giao dịch đã bao gồm phí đủ cao. Do đó, phí cao hơn đóng vai trò là động cơ khuyến khích các thợ đào ưu tiên các giao dịch của bạn.
Lưu ý rằng kích thước khối là một giới hạn tùy ý, nhưng cộng đồng Bitcoin đã chọn giữ kích thước khối càng nhỏ càng tốt để giúp mọi người vận hành các nút Bitcoin dễ dàng hơn.
Có những cách đầu tư bitcoin nào?
Bitcoin là tiền kỹ thuật số, được phân chia tự động trên các thuật toán và chỉ có thể “đào” được Bitcoin thông qua việc giải mã các phương trình toán học.
Hiện nay, có nhiều cách để có mua hoặc bán Bitcoin như:
- Đặt lệnh mua hoặc bán Bitcoin trên sàn giao dịch trực tuyến
- Mua trực tiếp thông qua người môi giới
- Mua tại các máy Bitcoin ATM.
Bitcoin được giới hạn về số lượng khai thác. Theo tính toán, Bitcoin chỉ còn đủ đến đào đến năm 2040, sau đó có thể tiếp tục được tạo ra theo các phiên bản mới hoặc phát triển từ hình thức hiện tại.
Bitcoin có những ưu, nhược điểm gì?
Ưu điểm khi đầu tư Bitcoin
- Thứ nhất, việc đầu tư Bitcoin không bị kiểm soát, có thể thực hiện tự do: Bitcoin không bị kiểm soát bởi các cơ quan quản lý, không phải thông qua bên thứ 3 để xác nhận giao dịch. Đồng thời Bitcoin cũng không bị áp đặt nhiều loại phí, việc kiểm soát tiền tệ sẽ do chính người tham gia thực hiện.
- Thứ hai, có tính di động cao: Một trong những đặc điểm tiền tệ nói chung là tính di động, do vậy bất kỳ đồng tiền nào cũng phải dễ mang theo và sử dụng. Ngoài ra, Bitcoin hoàn toàn vận hành trên môi trường số hóa nên người tham gia có thể mang theo trên một ổ đĩa cứng, một chiếc laptop hoặc ngay trên điện thoại thông minh.
- Thứ ba, tính bảo mật cao và dễ dàng kiểm soát: Người dùng có thể kiểm soát giao dịch của chính mình, mọi giao dịch bất thường hoặc có sự xâm phạm vào tài khoản đều có thể phát hiện ra. Ngoài ra, mọi danh tính và thông tin của cá nhân tham gia đều bị ẩn nên tính bảo mật thông tin tương đối cao.
- Thứ tư, khó có thể bị làm giả…
Nhược điểm khi đầu tư Bitcoin
Không thể phủ nhận những ưu điểm nổi bật của Bitcoin, tuy nhiên bên cạnh đó vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế:
- Thứ nhất, về tình trạng pháp lý: Theo đó, mỗi quốc gia sẽ có mức độ công nhận khác nhau về việc đầu tư Bitcoin. Ở một số quốc gia, việc sử dụng và giao dịch Bitcoin được khuyến khích. Trong khi đó ở các quốc gia khác, Bitcoin bị cấm hoặc nằm ngoài vòng pháp luật.
- Thứ hai, có tính biến động cao: Giá Bitcoin đã phải trải qua các chu kỳ tăng vọt và giảm mạnh khác nhau. Trong suốt lịch sử của mình, Bitcoin đã từng tăng vọt và lập đỉnh nhưng sau đó lại sụt giảm lớn. Giá trị của Bitcoin là không thể đoán trước được, nó thay đổi nhanh chóng và có thể gây ra thiệt hại tài chính đáng kể nếu thiếu thận trọng khi đầu tư.
- Thứ ba, mức độ công nhận ở các nước không giống nhau…
Mua Bitcoin ở đâu?
Mua Bitcoin (BTC) trên sàn giao dịch
Bạn có thể mua Bitcoin trên các sàn giao dịch có hỗ trợ BTC. Chúng ta đều biết có 2 loại sàn giao dịch là DEX (sàn phi tập trung) và CEX (sàn tập trung), ngoài ra còn có OTC…
Sàn tập trung (CEX): Binance, Huobi, Coinbase, OKX, Bybit… Để giao dịch trên các sàn CEX, bạn cần đăng ký & KYC tài khoản, sau đó chuyển tiền lên sàn để mua BTC.
Sàn phi tập trung (DEX): Uniswap, Pancakeswap, Curve… Để giao dịch trên các sàn DEX, các bạn cần ví phi tập trung (Ví Non-custodial), sàn sẽ không giữ tài sản của bạn sau khi giao dịch.
Mua Bitcoin (BTC) thông qua Bitcoin ATM
Bitcoin ATM là một máy Internet cho phép người sử dụng trao đổi Bitcoin và tiền mặt. Nhà cung cấp dịch vụ Bitcoin ATM có thể yêu cầu người dùng xuất trình thông tin liên quan để có thể thực hiện giao dịch trên máy.
Bitcoin ATM không giống như những máy ATM truyền thống, vì nó không kết nối với thẻ ngân hàng và người dùng có thể trao đổi trực tiếp giữa Bitcoin và tiền mặt. Một số máy Bitcoin ATM hai chiều cho phép rút Bitcoin hoặc tiền mặt.
Lưu trữ Bitcoin (BTC)
Lưu trữ Bitcoin trên sàn
Đa số các sàn CEX đều hỗ trợ giao dịch mua bán Bitcoin, vì vậy, bạn cũng có thể lưu trữ Bitcoin trên sàn. Tuy nhiên, đối với các nhà đầu tư có tài sản lớn, trữ tài sản trên sàn là điều không nên.
Trường hợp FTX sụp đổ là minh chứng lớn nhất cho thấy việc trữ trên sàn sẽ để lại rất nhiều rủi ro. Vì vậy các bạn nên lưu trữ bằng các ví Non Custodial để được toàn quyền kiểm soát với tài sản của bạn.
Nếu để tài sản trên sàn để tiện giao dịch, các bạn nên chọn các sàn lớn và uy tín như Binance, Bybit, Coinbase, OKX…
Ví lưu trữ Bitcoin
Để lưu trữ Bitcoin, người dùng cần chuẩn bị ví Bitcoin. Bài viết sẽ đề cập đến ví Non-custodial (Ví phi tập trung), đây là loại ví an toàn nhất để nhà đầu tư toàn quyền kiểm soát đối với tài sản của họ.
Mỗi ví Bitcoin sẽ bao gồm:
- Một địa chỉ công khai (giống như số tài khoản và tên chủ sở hữu) gọi là Bitcoin Address.
- Một khóa riêng tư (giống như mật khẩu của tài khoản Internet Banking) là Private Key hoặc Passphrase.
Kết luận
Việc phát minh ra Bitcoin chỉ là bước khởi đầu. Một số người đang sử dụng Bitcoin và các loại tiền ảo khác thay vì ngân hàng, nhưng nó vẫn chưa thay thế hoàn toàn các ngân hàng.
Tóm lại, Bitcoin là một loại tiền điện tử hoạt động trên mạng Internet thông qua công nghệ blockchain. Nó cung cấp khả năng gửi và nhận tiền một cách nhanh chóng và an toàn mà không cần sự can thiệp của bên thứ ba. Tuy nhiên, việc sử dụng và đầu tư vào Bitcoin cần được thực hiện cẩn thận và có sự hiểu biết về rủi ro liên quan. Chúc các bạn đầu tư thành công.
