BRICS là gì?
Khối BRICS là một khái niệm đề cập đến một liên minh chính trị và kinh tế của năm quốc gia nổi tiếng, bao gồm Brasil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi. Tên gọi "BRICS" là viết tắt của các tên tiếng Anh của các quốc gia thành viên. Khối BRICS đã phát triển từ một tập hợp các cuộc họp cấp thượng đỉnh và đã trở thành một cơ cấu hợp tác đa phương có tầm ảnh hưởng lớn đối với thế giới kinh tế và chính trị.
Khối BRICS đã được thành lập chính thức vào năm 2006 và đã tổ chức cuộc họp thượng đỉnh đầu tiên vào năm 2009. Mục tiêu chính của khối BRICS là thúc đẩy sự hợp tác kinh tế, chính trị và văn hóa giữa các quốc gia thành viên. Những nhiệm vụ chính trong khuôn khổ của khối BRICS bao gồm:
- Hợp tác kinh tế: Các quốc gia thành viên đã thúc đẩy mối quan hệ thương mại và đầu tư chéo giữa họ, cũng như thảo luận về các vấn đề kinh tế quốc tế như tăng trưởng kinh tế, phát triển bền vững và tài chính quốc tế.
- Hợp tác chính trị: Khối BRICS đã làm việc cùng nhau trong việc tạo ra một diễn đàn để thảo luận về các vấn đề chính trị quốc tế, bao gồm cả các vấn đề quốc tế nóng bỏng như hòa bình và an ninh.
- Hợp tác văn hóa và giáo dục: Khối BRICS thúc đẩy sự trao đổi văn hóa, giáo dục và ngôn ngữ giữa các quốc gia thành viên để tăng cường hiểu biết về nhau và tạo ra một nền văn hóa đa dạng.
- Hợp tác phát triển: Khối BRICS đang tập trung vào việc hỗ trợ phát triển bền vững ở các quốc gia đang phát triển, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế và xã hội.
Đặc điểm chung và khác biệt giữa các nước BRICS
Đặc điểm chung:
- Kinh tế lớn: Tất cả các quốc gia BRICS đều có nền kinh tế lớn và đóng góp quan trọng vào kinh tế thế giới.
- Dân số đông đảo: Các quốc gia BRICS có dân số đông đảo, ảnh hưởng lớn đến dòng chảy dân cư và nguồn nhân lực toàn cầu.
- Kế hoạch phát triển: Các nước BRICS thường có các kế hoạch phát triển kinh tế và xã hội dựa trên việc tăng cường cơ sở hạ tầng, giáo dục và nâng cao chất lượng cuộc sống.
- Khả năng ảnh hưởng quốc tế: BRICS thường cố gắng tăng cường khả năng ảnh hưởng của mình trong các vấn đề quốc tế, chẳng hạn như thương mại, biến đổi khí hậu và an ninh.
Sự khác biệt:
- Chính trị và hệ thống chính trị: Các quốc gia BRICS có hệ thống chính trị và chế độ chính trị khác nhau. Ví dụ, Nga có chế độ tổng thống và tập trung lớn vào quyền lực của tổng thống, trong khi Ấn Độ là một nền dân chủ lập hiến.
- Mức độ phát triển kinh tế: Các nước BRICS có mức độ phát triển kinh tế khác nhau. Trung Quốc là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất và lớn nhất thế giới, trong khi Nam Phi vẫn đối mặt với nhiều thách thức kinh tế và xã hội.
- Văn hóa và ngôn ngữ: BRICS bao gồm các nền văn hóa và ngôn ngữ đa dạng. Ví dụ, Brazil nói tiếng Bồ Đào Nha, Ấn Độ có nhiều ngôn ngữ chính thức khác nhau, và Trung Quốc nói tiếng Trung.
- Sự ảnh hưởng trong chính trị quốc tế: Trung Quốc là một quốc gia đang nổi lên mạnh mẽ và có vai trò quan trọng trong khu vực và thế giới. Trong khi đó, Nga vẫn duy trì sức mạnh quân sự và chính trị toàn cầu.
Tóm lại, mặc dù các nước BRICS có những đặc điểm chung như kinh tế lớn và khả năng ảnh hưởng quốc tế, nhưng họ cũng khác biệt về chính trị, phát triển kinh tế, văn hóa và sự ảnh hưởng trong cộng đồng quốc tế.
Lịch sử thành lập
Các Bộ trưởng ngoại giao của bốn nước BRIC đã gặp nhau tại thành phố New York (Hoa Kì) trong tháng 9 năm 2006, bắt đầu một loạt cuộc họp cấp cao. Cuộc họp ngoại giao đầy đủ quy mô đã được tổ chức tại Yekaterinburg, Nga, vào ngày 16 Tháng Năm 2008.
Hội nghị thượng đỉnh đầu tiên
Bốn nước BRIC đã tiến hành họp Hội nghị thượng đỉnh chính thức vào ngày 16 tháng 6 năm 2009 tại Yekaterinburg của Nga, với sự tham dự của các nhà lãnh đạo như Luiz Inacio Lula da Silva, Dmitry Medvedev, ông Manmohan Singh, và Hồ Cẩm Đào, tương ứng với các nước Brasil, Nga, Ấn Độ và Trung Quốc.
Nội dung của Hội nghị thượng đỉnh tập trung trên các phương tiện cải thiện các tình huống toàn cầu kinh tế và cải cách các tổ chức tài chính, thảo luận về việc bốn nước có thể hợp tác tốt hơn trong các hoạt động trong tương lai. Thảo luận việc đóng góp của các nước đang phát triển, chẳng hạn như các thành viên BRIC có thể trở thành tham gia nhiều hơn trong các vấn đề toàn cầu.
Trong hậu quả của hội nghị thượng đỉnh Yekaterinburg, các quốc gia BRIC đã công bố sự cần thiết cho một đồng tiền dự trữ toàn cầu mới, trong đó sẽ có đa dạng, ổn định và triển vọng. Mặc dù tuyên bố rằng đã được phát hành đã không trực tiếp chỉ trích nhận thức sự thống trị của đồng đô la Mỹ - điều mà Nga đã chống lại trong quá khứ - nó cũng gây ra sự sụt giảm trong giá trị của đồng USD so với các đồng tiền lớn khác.
Nam Phi gia nhập
Từ năm 2010, Nam Phi đã bắt đầu nỗ lực tham gia nhóm BRIC, và quá trình gia nhập chính thức bắt đầu vào tháng Tám năm đó. Nam Phi chính thức trở thành một quốc gia thành viên vào ngày 24 tháng 12 năm 2010, sau khi được lời mời chính thức của các nước BRIC.
Nhóm này đã được đổi tên thành BRICS - với thêm từ "S" (South Africa) Nam Phi. Vào tháng 4 năm 2011, Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma tham dự hội nghị thượng đỉnh BRICS 2011 ở Sanya, Trung Quốc, như là một thành viên đầy đủ. Diễn đàn BRICS, một tổ chức độc lập quốc tế khuyến khích thương mại, hợp tác chính trị và văn hóa giữa các quốc gia BRIC, được thành lập vào năm 2011.
BRICS ảnh hưởng thế nào tới nền kinh tế thế giới?
- Khối lượng kinh tế lớn: Cộng dồn GDP của các thành viên BRICS chiếm một phần đáng kể trong tổng sản phẩm quốc nội thế giới. Với tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng, nhóm này đã và đang góp phần đáng kể vào sự tăng trưởng toàn cầu.
- Tăng cường vai trò thương mại: BRICS đang thúc đẩy tăng cường mối quan hệ thương mại và đầu tư với các nước khác trên thế giới. Sự gia tăng trong hoạt động này giúp tạo ra các cơ hội mới cho các doanh nghiệp và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế toàn cầu.
- Hợp tác tài chính: BRICS đã thiết lập Ngân hàng Phát triển của BRICS (NDB) và Quỹ Dự trữ Phát triển của BRICS nhằm hỗ trợ các dự án phát triển cơ sở hạ tầng và kinh tế tại các nước thành viên. Điều này có thể tạo ra sự cân bằng mới trong hệ thống tài chính quốc tế.
- Ảnh hưởng chính trị: Do có sự tăng cường về kinh tế và thương mại, các nước BRICS đã tăng cường tầm ảnh hưởng của họ trong các vấn đề quốc tế. Họ thường tham gia vào các cuộc đàm phán quan trọng về biến đổi khí hậu, thương mại và an ninh.
- Diversification of Global Economy: By contributing to the global economy, BRICS countries are helping to diversify the sources of economic growth. This can lead to a more balanced and stable global economic landscape, reducing dependence on a few dominant economies.
- Technology and Innovation: BRICS countries are becoming increasingly significant players in technological advancements and innovation. China and India, for example, have rapidly growing tech sectors that influence global trends in innovation and digital transformation.
BRICS kết nạp 6 thành viên mới
Hội nghị thượng đỉnh BRICS lần thứ 15 được tổ chức tại Johannesburg, Nam Phi từ ngày 22-24/8, đã quyết định đưa Argentina, Iran, Ethiopia, Ả Rập Xê-út, Ai Cập và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) làm thành viên mới.
Đây được xem là một thắng lợi dành cho nỗ lực của Trung Quốc trong việc đưa BRICS trở thành một đối trọng với G7 - câu lạc bộ của các nền công nghiệp phát triển.
Các quốc gia nói trên được đề nghị trở thành thành viên mới BRICS từ từ ngày 1/1/2024, bên cạnh các thành viên cũ của nhóm là Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi. Kết thúc hội nghị thượng đỉnh BRICS ở Johannesburg, Tổng thống nước chủ nhà Nam Phi Cyril Ramaphosa gọi đợt mở rộng này của BRICS là một “chương mới” của nhóm.
Tương lai của BRICS
Goldman Sachs dự báo nếu không có gì xảy ra ngoài dự tính của họ, 50 năm nữa các nước BRICS sẽ là những thế lực kinh tế rất lớn của thế giới. Chỉ trong vòng 40 năm (kể từ lúc Goldman Sachs công bố nghiên cứu của mình năm 2003), quy mô kinh tế của (GDP tính theo dollar Mỹ) các nước BRICS đều sẽ vượt qua các nước G6 (Anh, Đức, Ý, Mỹ, Nhật Bản, Pháp) về GDP.
Quy mô nền kinh tế của Ấn Độ sẽ vượt Nhật Bản vào năm 2032, còn của Trung Quốc sẽ vượt Mỹ vào năm 2041. Năm 2003, tổng GDP tính bằng dollar Mỹ của BRIC bằng 15% của tổng GDP của G6. Nhưng đến năm 2040 thì sẽ trở nên ngang bằng và đến năm 2050 sẽ lớn gấp rưỡi. Năm 2050, sáu nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ lần lượt là Trung Quốc, Mỹ, Ấn Độ, Nhật Bản, Brasil và Nga.
Đó là xét về quy mô kinh tế, còn xét về thu nhập (GDP trên đầu người) thì đến năm 2050, các cá nhân ở BRICS vẫn nghèo hơn các cá nhân của G6.