Cha đẻ Ethereum lên tiếng về cuộc tranh cãi giữa POW và POS

Proof Of Stake (POW) hay “bằng chứng cổ phần” đang là cơ chế xác thực phổ biến của các dự án blockchain mới. Tuy nhiên, vẫn có cộng đồng không nhỏ nhà phát triển ủng hộ Proof Of Work (POW) hay “bằng chứng công việc”, dẫn đến các cuộc tranh cãi không hồi kết.

Chia sẻ trên mạng xã hội X hôm 26/4, Amanda Cassatt, CEO của công ty quảng cáo liên kết Web3 Serotonin, đánh giá nhiều người ủng hộ blockchain Ethereum vẫn tiếc nuối cơ chế POW. Nguyên nhân là POS làm mạng lưới trở nên kém phi tập trung, loại bỏ vai trò của thợ đào – nhóm nhà đầu tư giúp cân bằng các thành phần của hệ thống. Đặc biệt, việc dừng POW cũng khiến blockchain mất kết nối với thế giới thực, việc tạo ra một đồng coin mới sẽ không còn liên quan đến lượng điện năng tiêu thụ như trước.

Phản bác lại những luận điểm này, Emmanuel Awosika, nhà nghiên cứu tại Ethereum R&D, đưa ra một số lập luận sau:

Thứ nhất, việc “tập trung hóa” của cơ chế POS thực tế ít rủi ro hơn POW. Với mạng lưới đào coin bằng phần cứng, các vấn đề khó giải quyết hơn khi quyền lực tập trung vào tay của nhà sản xuất máy đào và nhà phát triển dự án không thể can thiệp để điều chỉnh những thiết bị này. Ngược lại với POS, thao tác phân bổ lại lượng stake trong các validator có thể giúp nâng cao tính phi tập trung của blockchain.

Thứ hai, việc phân chia vai trò của POW và POS thực tế không có nhiều khác biệt. POW có ba nhóm quyền lực gồm nhà phát triển dự án, thợ đào và người dùng. Trong khi đó, POS thay thợ đào bằng các validator, đây cũng là nhóm người có lượng vốn lớn, cam kết tài sản với mạng lưới và đảm bảo duy trì mạng lưới thông qua xác thực giao dịch.

Thứ ba, Awosika cho rằng POS giúp cộng đồng gắn bó hơn. Trước kia, các thợ đào của dự án POW thường tách mình khỏi phần còn lại của mạng lưới, còn những validator của POS lại tích cực tham gia xây dựng cộng đồng người dùng. Càng thêm nhiều validator, mạng lưới càng bảo mật và phi tập trung.

“Nếu thực sự muốn điều tốt nhất cho blockchain Ethereum, tại sao họ lại muốn quay lại cơ chế POW? Chắc hẳn họ phải nhận ra mạng lưới cần loại bỏ ‘những sòng bài tốn năng lượng' đó chứ?”, Awosika nói.

Cuộc tranh luận khiến Vitalik Buterin, cha đẻ của Ethereum phải lên tiếng. Anh cho rằng POW cũng không hoàn toàn phi tập trung, nhưng chi tiết này ít được cộng đồng nhắc tới do đó chỉ là giai đoạn tạm thời trước khi tiến đến POS. Ngoài ra, POS cũng giúp giảm các đòi hỏi về ASIC (Application – Specific Integrated Circuit) hay “vi mạch tích hợp chuyên dụng”, vốn là thứ phức tạp, cần đầu tư nhiều thời gian và tiền bạc để hoàn thiện.

Trước đó, Vitalik cũng bày tỏ quan điểm rằng các dự án Layer 2 sử dụng cơ chế POS sẽ trở thành trọng tâm phát triển của mạng lưới Ethereum, giúp mở rộng quy mô hậu nâng cấp Dencun.