DePIN là 1 khái niệm mới xuất hiện ở Việt Nam, Vậy nó là gì? Tiềm năng trong tương lai ra sao? Nào cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết thông tin về DePin nhé.
DePIN là gì?
DePIN (Decentralized Physical Infrastructure Networks) hay còn được gọi là Mạng lưới cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung, đề cập đến việc tạo ra một hệ thống mạng lưới cơ sở hạ tầng vật lý dựa trên công nghệ blockchain và các công nghệ phân phối khác.
DePIN được cho là sự phát triển tiếp theo của Internet of Things (IoT) và hệ sinh thái Web3, khuyến khích người dùng và doanh nghiệp cùng nhau xây dựng, duy trì và vận hành mạng lưới cơ sở hạ tầng nơi quyền sở hữu thuộc về tất cả mọi người thay vì tập trung vào một thực thể duy nhất.
Điều này cung cấp cho người dùng cuối các dịch vụ sáng tạo và hiệu quả hơn về chi phí so với các mô hình truyền thống.
DePIN được chia thành 4 loại:
- Mạng đám mây/lưu trữ: Lưu trữ tệp, cơ sở dữ liệu, mạng CDN và VPN.
- Mạng không dây: 5G, LoRaWAN.
- Mạng cảm biến: Các thiết bị kết nối với nhau và được gắn với các cảm biến thu thập dữ liệu theo thời gian thực từ thế giới thực, chẳng hạn
Đặc điểm nổi bật của DePIN
- Thanh toán an toàn: DePIN sử dụng công nghệ mã hóa tiên tiến để đảm bảo tính bảo mật của thông tin cá nhân và giao dịch thanh toán. Người dùng có thể yên tâm sử dụng ứng dụng mà không lo lắng về việc thông tin cá nhân bị lộ ra ngoài.
- Đa dạng các hình thức thanh toán: DePIN hỗ trợ nhiều phương thức thanh toán khác nhau như chuyển khoản ngân hàng, thẻ tín dụng và tiền điện tử. Người dùng có thể lựa chọn phương thức thanh toán phù hợp với nhu cầu và tiện ích của mình.
- Tiện ích trong giao dịch: Ứng dụng DePIN cung cấp nhiều tính năng tiện ích như xem lịch sử giao dịch, theo dõi số dư tài khoản, và quản lý các khoản thanh toán một cách dễ dàng. Điều này giúp người dùng có thể kiểm soát và quản lý tài chính cá nhân một cách hiệu quả.
- Tiếp cận rộng rãi: DePIN có sẵn trên nhiều nền tảng di động như iOS và Android, cho phép người dùng dễ dàng truy cập và sử dụng ứng dụng trên các thiết bị thông minh khác nhau. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho người dùng sử dụng DePIN bất kể thiết bị di động mà họ sở hữu.
Cách DePIN hoạt động
DePIN được xây dựng dựa trên ý tưởng cơ bản về Internet vạn vật (IoT) cho phép tự động hóa quy trình bằng cách kết nối nhiều đối tượng vật lý (“mọi thứ”). Các ví dụ về IoT bao gồm tự động hóa công nghệ nhà thông minh, quản lý giao thông bằng cách kết nối các phương tiện và cải thiện chăm sóc sức khỏe thông qua các cảm biến có thể đeo được.
Để hoạt động bình thường, các mạng DePIN thường yêu cầu:
- Phần cứng – Các thành phần vật lý giúp kết nối mạng với thế giới vật lý. Ví dụ: các điểm phát sóng có thể được sử dụng cho mạng không dây và dung lượng bổ sung trên ổ cứng có thể được sử dụng cho mạng lưu trữ.
- Nhà điều hành phần cứng – Người dùng mua (hoặc cho mượn) phần cứng và được kết nối với mạng tương ứng của họ.
- Mã thông báo – Tiền điện tử dành riêng cho dự án được thanh toán cho các nhà khai thác phần cứng cho các dịch vụ của họ. Mỗi mã thông báo đi kèm với các tính năng kinh tế khác nhau dựa trên các quy tắc do dự án đặt ra.
- Người dùng cuối – Người dùng cơ sở hạ tầng được cung cấp bởi phần cứng của mạng. Ví dụ: người dùng cuối có thể là những người muốn dựa vào dự án DePIN hơn là một công ty cho tín hiệu WiFi của họ và trả tiền để nhận dịch vụ do mạng cung cấp.
Những thách thức đối với DePIN
DePIN đang đối mặt với một số thách thức trong quá trình phát triển và mở rộng. Dưới đây là một số thách thức quan trọng mà DePIN cần đối mặt:
- Mô hình khuyến khích: Mô hình khuyến khích hiện tại của DePIN, dựa trên token, có thể không thực sự tương xứng với đóng góp của các thành viên. Điều này có thể dẫn đến việc không có đủ người tham gia xây dựng mạng lưới và góp phần vào sự phát triển của DePIN. Để thu hút nhiều người tham gia, DePIN cần có một mô hình khuyến khích hấp dẫn hơn, có thể công nhận và đáp ứng đúng mức đóng góp của mỗi người dùng.
- Thời gian xây dựng cơ sở hạ tầng: Xây dựng và triển khai cơ sở hạ tầng DePIN đòi hỏi thời gian và nguồn lực đáng kể. Trong giai đoạn đầu, việc tạo ra lợi nhuận từ các dự án DePIN có thể gặp khó khăn, khiến cho các bên tham gia có thể mất đi động lực và quyết tâm đóng góp lâu dài. Để giải quyết vấn đề này, DePIN cần xem xét các giải pháp để tạo ra giá trị ngay từ giai đoạn đầu và tạo thu nhập cho những người tham gia.
- Áp lực cạnh tranh với Web2: DePIN đối đầu với sự cạnh tranh từ các công ty khổng lồ của Web2 như Google, Apple, Amazon và các đối thủ khác. Để cạnh tranh với những gã này, DePIN cần phải đầu tư nhiều hơn vào phát triển cơ sở hạ tầng và xây dựng một sản phẩm hấp dẫn và chuyên nghiệp. Đồng thời, DePIN cần tìm cách thu hút người dùng truyền thống và thúc đẩy sự chuyển đổi từ Web2 sang Web3 bằng cách cung cấp giải pháp và trải nghiệm tốt hơn.
Tiềm năng của DePIN
DePIN là một mạng lưới phi tập trung được xây dựng trên công nghệ blockchain, có khả năng thay đổi cách chúng ta xác nhận và quản lý thông tin cá nhân. Người dùng có thể kiểm soát và chia sẻ thông tin cá nhân một cách an toàn và bảo mật.
DePIN giúp loại bỏ sự phụ thuộc vào các tổ chức trung gian như ngân hàng, chính phủ hoặc công ty công nghệ. Thay vì cung cấp thông tin cá nhân cho bên thứ ba, người dùng có thể tạo hồ sơ số xác thực bằng mã hóa và chữ ký số. Điều này tiết kiệm thời gian, giảm rủi ro về việc lộ thông tin và tăng cường quyền riêng tư.
DePIN cũng cho phép tương tác và chia sẻ thông tin cá nhân giữa các dịch vụ và ứng dụng một cách thuận tiện. Người dùng có thể chia sẻ thông tin từ hồ sơ DePIN an toàn và kiểm soát quyền truy cập thay vì nhập lại thông tin cho mỗi dịch vụ mới. Điều này cải thiện trải nghiệm người dùng và giảm quản lý nhiều tài khoản và mật khẩu khác nhau.
DePIN cũng có tiềm năng ứng dụng rộng rãi trong bảo hiểm, y tế, giáo dục và du lịch. Các tổ chức có thể xác thực thông tin cá nhân trực tiếp từ người dùng, cải thiện quy trình xét duyệt và đảm bảo tính toàn vẹn và truy xuất thông tin dễ dàng. Ngoài ra, DePIN cũng có thể ngăn chặn gian lận và gian lận nhận dạng.
3 dự án DePIN nổi bật
Filecoin
Filecoin là mạng lưu trữ dữ liệu phi tập trung do Protocol Labs xây dựng. Người dùng có thể trao đổi dung lượng lưu trữ trên nền tảng mở. Filecoin hoạt động như lớp khuyến khích và bảo mật cho IPFS, mạng lưu trữ và chia sẻ tệp dữ liệu.
Người dùng trả tiền bằng token $FIL cho các nhà cung cấp dung lượng lưu trữ để lưu trữ và phân phối dữ liệu. Dự án đã gọi vốn hơn 250 triệu USD trong đợt ICO năm 2017. Filecoin tiến lên mainnet vào năm 2020 và là dự án tiên phong trong lĩnh vực lưu trữ phi tập trung trong không gian Web3.
Helium
Helium là một mạng không dây toàn cầu cho các thiết bị kết nối internet mà không cần phần cứng định vị vệ tinh. Với công nghệ blockchain, Helium mang tính phân quyền vào ngành công nghiệp trước đây do các công ty độc quyền kiểm soát.
Vào tháng 07/2019, Helium đã làm tiên phong trong phong trào DeWi với mạng LoRaWAN dành cho Internet of Things (IoT). Từ 15.000 điểm truy cập vào tháng 01/2021, hiện nay đã có hơn 900.000 điểm truy cập. Mạng LoRaWAN của Helium là mạng IoT lớn nhất thế giới, hoạt động tại hơn 182 quốc gia.
Livepeer
Livepeer là một cơ sở hạ tầng phục vụ cho việc streaming video phi tập trung được xây dựng trên Ethereum từ tháng 05/2018. Dự án được thiết kế để cung cấp một cơ sở hạ tầng phát trực tuyến video mã nguồn mở để bất kỳ ai cũng có thể sử dụng để cung cấp phương tiện video cho khán giả của họ mà không phải trả phí nền tảng cao hoặc bị hạn chế các tính năng.
Lời kết
DePIN là một lĩnh vực đầy hứa hẹn. Nó mang đến một phương pháp mới để xây dựng và quản lý hạ tầng trong thế giới thực, tạo ra sự công bằng, hiệu quả và đáp ứng lợi ích của tất cả các bên tham gia.
Với sự phát triển của hạ tầng vật lý truyền thống và công nghệ blockchain, chúng ta sẽ chứng kiến xuất hiện các trường hợp sử dụng mới, và DePIN sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong sự phát triển của thế giới thực.
Hy vọng rằng thông tin về DePIN đã được chia sẻ ở trên đã giúp ích cho quá trình nghiên cứu và đầu tư của bạn. Chúc bạn thành công trong việc đầu tư!
