Chắc hẳn các bạn đã từng nghe thấy thuật ngữ Hard fork trong khi tìm hiểu các dự án về tiền điện tử, nhưng có thể bạn chưa hiểu đúng về nó. Vậy hôm nay, Cafebit sẽ giúp các bạn hiểu chính xác Hard Fork là gì trong blockchain, vì sao lại có Hard fork và nguyên lý hoạt động của nó nhé!

Hard fork là gì?

Hard fork là thuật ngữ dùng để chỉ quá trình chia tách một blockchain thành hai phiên bản không tương thích với nhau. Không chỉ vậy, sau mỗi đợt hard fork diễn ra sẽ còn có thêm những đồng tiền điện tử mới được ra đời.

Điều này có nghĩa là các node (nút) mạng chạy trên phiên bản mới của blockchain sẽ không nhận ra các giao dịch đang được thực hiện trên phiên bản cũ và ngược lại. Tất cả các nút mạng trên blockchain phải đồng ý với sự thay đổi để Hard fork diễn ra.

Lịch sử của Hard fork Bitcoin

  • Bitcoin Classic là một Hard fork được đề xuất từ blockchain Bitcoin ban đầu (Bitcoin Core) nhằm mục đích tăng kích thước khối giao dịch tối đa nhất có thể. Mặc dù có một số hứa hẹn ban đầu, nhưng Bitcoin Classic đã không được cộng đồng Bitcoin đón nhận rộng rãi.
  • Bitcoin Unlimited cho phép người dùng giành kích thước khối lớn hơn. Tuy nhiên, có mối lo ngại rằng những thợ khai thác có nguồn lực lớn hơn sẽ chiếm ưu thế trong việc thu lợi nhuận, có nghĩa là nó cũng đã không thành công.
  • Bitcoin SV là coin được sinh ra từ việc được mô tả là “cuộc nội chiến” cạnh tranh giữa hai trại Bitcoin cash. Trại đầu tiên, được hỗ trợ bởi doanh nhân Roger Ver và Jihan Wu của Bitmain, đã quảng bá phần mềm có tên Bitcoin ABC (bây giờ được gọi là Bitcoin Cash (BCH), sẽ duy trì kích thước khối ở mức 32 MB. Đây là loại tiền điện tử thành công nhất trong số các hard fork Bitcoin được tạo ra cho đến nay. Trại thứ hai, do Craig Wright và tỷ phú Calvin Ayre dẫn đầu, đã đưa ra một phiên bản phần mềm cạnh tranh Bitcoin SV, viết tắt của “Bitcoin Satoshi Vision”, sẽ tăng giới hạn kích thước khối lên 128 MB.
  • Bitcoin Gold được Hard fork vào tháng 10 năm 2017. Đợt fork này được thực hiện với hy vọng rằng việc khai thác trên các card đồ họa (thay vì các ASIC đắt tiền được sử dụng để khai thác Bitcoin, những thứ này hiện không được phép do kết quả của hard fork) sẽ giúp người bình thường dễ dàng tiếp cận để khai thác hơn.
Hard Fork là gì?
Hard Fork là gì?

Tại Sao Xảy Ra Hard Forks?

Nói chung, những Hard fork blockchain xảy ra như một cách để đáp ứng nhu cầu của cộng đồng bằng cách sử dụng/khai thác một loại tiền điện tử cụ thể. Chúng có thể cần thiết do lỗi trên phiên bản phần mềm cũ hơn, để thêm các chức năng mới, hoặc do sự bất đồng giữa cộng đồng tiền điện tử về hướng mà tiền điện tử hướng đi.

Mặt khác, Hard fork cũng có thể là một phần của chiến dịch quảng bá nhằm thu hút sự chú ý đến một loại tiền điện tử mới. Ví dụ, tất cả những người sở hữu Bitcoin vào tháng 10 năm 2017, đều đủ điều kiện thu được cùng một số tiền bằng Bitcoin Gold theo chiến dịch airdrop. Điều này nhằm đánh dấu hard fork Bitcoin Gold.

Một Hard fork có thể xảy ra trong bất kỳ blockchain nào, không chỉ trong mạng lưới Bitcoin hay trên Ethereum, như trường hợp của đợt Hard fork Cardano Mary vào tháng 3 năm 2021.

Điều gì xảy ra với tiền điện tử sau một đợt Hard Fork?

Khi có một đợt Hard Fork, tiền điện tử liên quan của nó sẽ chia thành 2 là phiên bản gốc và phiên bản mới. Người nắm giữ tiền điện tử ban đầu có thể nhận được số coin tương đương bằng coin mới hoặc chia theo tỷ lệ nào đó. Thông thường cả 2 coin này đều sẽ được cộng đồng chấp nhận nhưng một loại sẽ vẫn chiếm ưu thế.

Mặc dù điều này có vẻ như bạn sẽ có thêm một coin mới bên cạnh coin cũ nhưng thường thì giá của một trong các loại tiền điện tử sẽ thấp hơn nhiều so với giá trị của loại tiền kia, vì vậy tổng giá trị của bạn sẽ vẫn tương tự mặc dù bạn sẽ có nhiều coin hơn.

Cách hoạt động của Hard Fork

Việc Hard Fork trong blockchain có thể xảy ra đối với bất kỳ dự án tiền điện tử nào, không chỉ riêng Bitcoin. Nguyên nhân là bởi vì blockchain và tiền điện tử về cơ bản hoạt động theo cùng một cách bất kể chúng trên nền tảng nào.

Bởi vì những người thợ đào trong một blockchain đặt ra các quy tắc cho việc di chuyển dữ liệu trong mạng, khi hard fork sẽ có những quy tắc mới được đặt ra và những minner cần hiểu các quy tắc mới này.

Tuy nhiên, tất cả các minner cần phải đồng ý về các quy tắc mới và về những gì bao gồm một block hợp lệ trong chain. Vì vậy, khi bạn muốn thay đổi những quy tắc đó, bạn cần phải “fork” — giống như ngã ba trên đường — để cho biết rằng đã có sự thay đổi hoặc chuyển hướng đối với giao thức. Sau đó, các nhà phát triển có thể cập nhật tất cả phần mềm để phản ánh các quy tắc mới.

Nguyên nhân tại sao lại có Hard Fork?

Có một vài nguyên nhân chính của việc Hard fork một blockchain đó là:

  • Có sự bất đồng quan điểm trong một vấn đề gì đó của cộng đồng blockchain khiến họ muốn tách blockchain ra thành 2 lối đi riêng.
  • Phát hiện ra vấn đề về bảo mật của blockchain và tiến hành Hard fork để sửa lại lỗi bảo mật này.
  • Đảo ngược giao dịch giống như cách mà Ethereum đã làm để ngăn chặn cuộc tấn công và trả lại tiền cho nhà đầu tư.
  • Thêm chức năng mới cho blockchain, nâng cấp blockchain để giúp blockchain hoạt động tốt hơn, thích ứng với nhu cầu hiện tại của ngành công nghiệp tiền điện tử. Ví dụ như blockchain ban đầu không có chức năng hợp đồng thông minh, NFT chẳng hạn, sau đó team phát triển blockchain quyết định nâng cấp blockchain và tiến hành Hard fork.

Hard Fork và Soft Fork khác nhau như thế nào?

Không giống như Hard Fork, Soft fork là một fork vẫn cho phép các node của blockchain mới giao tiếp với các node của blockchain cũ và ngược lại. Điều đó có nghĩa là, trong khi các bản cập nhật được thực hiện, không cần phải tạo một blockchain hoàn toàn mới.

Vì các node cũ vẫn có thể tương tác với các bản cập nhật này, nên một soft fork không cần phải yêu cầu sự chấp thuận từ những thợ đào và cũng không gây ra tranh cãi gì cả..

Soft fork thường sẽ không giải quyết được bất kỳ vấn đề lớn về tính năng hay bảo mật nào vì blockchain không được thay đổi đủ cơ sở để khắc phục tình hình.

Hard Fork và Soft Fork
Hard Fork và Soft Fork

Ưu điểm và nhược điểm của Hard fork là gì?

Ưu điểm của Hard fork

  • Tiềm năng cho khả năng nâng cao của blockchain về lưu trữ dữ liệu, phí và tốc độ giao dịch
  • Tạo tài sản kỹ thuật số mới cho mạng và được cung cấp dưới dạng airdrop cho người dùng từ Hard fork. Tức là người dùng sẽ có thể sở hữu thêm coin mới trong khi lượng coin cũ vẫn giữ nguyên.
  • Đảo ngược lại giao dịch giúp cho NĐT lấy được số tiền bị hack giống như Ethereum.

Nhược điểm của Hard fork

  • Hard fork thường ảnh hưởng đến giá trị thị trường của tài sản hiện có, mang lại sự biến động cao cho tiền tệ.
  • Sau khi ra mắt phiên bản mới của blockchain thì 2 phiên bản này sẽ bị đem ra so sánh và có sự chênh lệch lớn về giá trị của coin giữa 2 phiên bản.
  • Gây chia rẽ cộng đồng ban đầu, khiến họ tách nhau ra để làm việc trong môi trường khác nhau và cần thêm nhân lực để thực hiện phát triển blockchain mới khi nhân lực hiện có bị chia ra.

Lời kết

 Về bản chất, Hard fork là một sự thay đổi sâu rộng của blockchain, yêu cầu tất cả các nút mạng đang chạy trong mạng phân tán phải chuyển sang phiên bản mới hơn (hỗ trợ chức năng được điều chỉnh lại).

Nhờ có hard fork, blockchain và tiền điện tử được tích hợp các tính năng và cải tiến mới khi chúng được phát triển. Nếu không có những thứ đó, hệ sinh thái sẽ cần một máy chủ tập trung để kiểm soát mọi việc đang diễn ra trong mạng lưới.

Qua đây, mong rằng bạn đã hiểu Hard fork là gì trong blockchain cũng như những ưu nhược điểm sau khi xảy ra Hard fork

Cám ơn các bạn đã đọc hết bài viết này, Chúc các bạn luôn đầu tư thành công ở trong thế giới tiền điện tử này nhé.