Sau những vụ lùm xùm vừa qua, liệu Airdrop có còn là “miền đất hứa” trong năm 2024

Chắc hẳn ai trong chúng ta khi tham gia thị trường crypto đều đã từng nghe qua hoặc thậm chí là đã bỏ thời gian và công sức để săn airdrop từ các dự án. 

Tuy nhiên, khi số lượng người tham gia săn airdrop ngày một đông và những vụ lùm xùm gần đây liên quan đến các dự án airdrop ngày càng tăng, thì liệu mảnh đất này có còn là "mảnh đất màu mỡ" đối với cộng đồng crypto trong thời gian tới 

Airdrop là gì?

Thuật ngữ Airdrop có lẽ không còn xa lạ gì với những ai đam mê tìm hiểu về đầu tư trong thị trường crypto. Đây là hoạt động phát hành token miễn phí đến tay người dùng, và thường được thực hiện bởi các dự án chuẩn bị list trong thị trường crypto. 

Mục đích chính của hoạt động này không chỉ là marketing để thu hút người dùng mới mà còn nhằm tăng tính thanh khoản khi những token này chính thức niêm yết trên các sàn giao dịch.  

Để đủ điều kiện nhận airdrop, người dùng thường cần thực hiện một loạt các nhiệm vụ nhất định. Đây có thể là những hoạt động như tương tác trải nghiệm sản phẩm của dự án, đóng góp ý kiến phản hồi để xây dựng và cải thiện sản phẩm, hoặc thực hiện các hoạt động tương tác trên mạng xã hội như chia sẻ thông tin về dự án. 

Chương trình này đã tạo ra sự khác biệt đáng kể giữa DeFi và TraFi. Trong khi thị trường TraFi thường yêu cầu các nhà đầu tư phải có nguồn vốn đáng kể để tham gia, thì thị trường DeFi nhờ những chương trình như airdrop như này đã cho phép bất kỳ ai cũng có thể bắt đầu đầu tư với số vốn nhỏ, thậm chí là không cần vốn ban đầu, qua đó mở rộng cơ hội cho tất cả mọi người.

Drama liên quan tới Airdrop gần đây

Tuy nhiên, kiếm tiền miễn phí chưa bao giờ là dễ dàng cả, nhất là khi những lùm xùm gần đây xuất hiện khiến cho niềm tin của anh em cày airdrop dần giảm sút.

Renzo thiếu trung thực với cộng đồng

Đầu tiên phải kể đến Renzo, đây là một giao thức DeFi chuyên về liquid restaking, cho phép người dùng kiếm thêm lợi nhuận nhờ việc stake ETH.

Theo đó, với sự hỗ trợ đầu tư từ Binance Labs và lời hứa hẹn về airdrop, Renzo đã thu hút được lượng lớn người dùng với mức TVL ấn tượng lên đến 3,38 tỷ USD. Sự quan tâm này đã nhanh chóng đưa dự án trở thành một trong những giao thức hàng đầu về liquid restaking trên thị trường. 

Tuy nhiên, không lâu sau đó, dự án này đã gây nhiều tranh cãi khi công bố chi tiết về tokenomics. Điều đáng chú ý ở đây là hơn 90% tổng cung token được giữ bởi đội ngũ phát triển và các nhà đầu tư, trong khi chỉ có 10% được dành riêng cho airdrop cho cộng đồng. 

Điều này đã dấy lên sự phản đối và chỉ trích trong cộng đồng, nhất là khi phát hiện ra Renzo đã sử dụng các hình ảnh minh họa không đúng tỷ lệ trên Twitter nhằm che đậy sự mất cân đối này. 

Thêm vào đó, một vấn đề khác cũng được cộng đồng phát hiện khi mà những người tham gia farm trên Binance Launchpool có thể nhận và giao dịch token của mình từ ngày 30/04, trong khi những người dùng nhận airdrop từ Renzo phải chờ đến 2 ngày sau mới có thể claim token của mình. 

Vấn đề này đã gây nên sự thất vọng cho những người dùng sớm khi mà họ là những người đã ủng hộ dự án từ những ngày đầu nhưng lại nhận được sự ưu ái kém hơn so với các thành viên mới. 

Phản ứng tiêu cực từ cộng đồng đã khiến cho giá trị của ezETH, một trong những token của Renzo, nhanh chóng mất giá so với ETH. Tổng cộng, khoảng 340 triệu USD giá trị ezETH đã bị thanh lý trong đợt này, từ đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến tài sản của người dùng và uy tín của dự án. 

LayerZero với nhiều tiêu chí bất công

LayerZero là một nền tảng cầu nối cross-chain được thiết kế để giúp các ứng dụng phi tập trung và token ở những chain khác nhau có thể tương tác một cách dễ dàng. Dự án này đóng vai trò là như một lớp giao thức cho phép giao tiếp an toàn giữa nhiều blockchain, từ đó giúp việc tích hợp và sử dụng công nghệ blockchain trở nên dễ dàng hơn với người mới.

Gần đây, LayerZero đã công bố với cộng đồng về sự kiện airdrop sắp tới, nhưng những điều kiện đi kèm với sự kiện này đã khiến nhiều người trong cộng đồng bất bình. Đáng chú ý, LayerZero yêu cầu người dùng tự thừa nhận hành vi Sybil.

Những người dùng tự nguyện thừa nhận hành vi Sybil sẽ được phép giữ lại 15% số lượng airdrop có thể nhận được, trong khi những ai không thừa nhận nhưng sau đó bị xác định là Sybil sẽ mất trắng toàn bộ số airdrop. 

Quyết định này đã tạo ra làn sóng phản đối từ cộng đồng, đặc biệt là khi Merkly - một ứng dụng đã được LayerZero chấp nhận và hiện là một trong những giao thức được sử dụng rộng rãi trên LayerZeroScan - được đánh dấu là công cụ Sybil. 

Điều này không chỉ gây ra sự bối rối về mặt chính sách mà còn khiến cộng đồng nghi ngại về tính nhất quán và minh bạch của LayerZero. Thêm vào đó, cách thức LayerZero tận dụng ưu điểm chuyển token cross-chain ít tốn gas để lọc Sybil cũng bị xem là mâu thuẫn với chính sách nâng cao trải nghiệm người dùng mà LayerZero đã từng quảng bá. 

Nhiều người trong cộng đồng cũng bày tỏ sự thất vọng về việc LayerZero trước đây từng khuyến khích hoạt động farm airdrop để phát triển giao thức và tăng cường sự chú ý từ cộng đồng, nhưng nay lại có vẻ như đang quay lưng lại với chính những người đã giúp họ xây dựng cộng đồng ban đầu. 

Những người này cho rằng, mặc dù khẩu hiệu "Users first" vẫn được LayerZero nêu cao, nhưng các chính sách hiện tại lại đi ngược lại với tinh thần đó, đặc biệt là khi dự án thể hiện một thái độ khắt khe hơn trong việc đào thải người dùng có hành vi Sybil. 

Friend.tech khiến giá token sập 99%

Friend.tech là mạng xã hội phi tập trung và là một trong những dapp đầu tiên được triển khai trên mạng lưới Base. Dự án được kỳ vọng trở thành nền tảng Web3 hàng đầu trong việc kết nối các KOL với người hâm mộ và fan trung thành. 

Mới đây, vào ngày 2/5, dự án đã công bố việc phát hành airdrop token cho người dùng sử dụng nền tảng. Tuy nhiên, theo dữ liệu từ Dexscreener, giá của token $FRIEND đã chứng kiến một sự sụt giảm đáng kể - lên tới 99% từ mức đỉnh 170 USD xuống còn khoảng 1$ - 1.5$ USD sau sự kiện này.

Nguyên nhân của sự sụt giảm này được cho là do lượng lớn người dùng bán tháo ngay sau khi nhận được airdrop. Nhiều người dùng cũng đã phản ánh rằng nền tảng của Friend.tech gặp lỗi kỹ thuật, dẫn đến họ không thể nhấn nút "claim" để nhận token $FRIEND và tận dụng cơ hội chốt lời ở mức giá cao.

Một yếu tố khác bị chỉ trích là việc đội ngũ dự án dường như đã không cung cấp đủ thanh khoản cho các sàn DEX. Ngay sau khi airdrop, token FRIEND bắt đầu được giao dịch trên sàn BunnySwap, nhưng pool thanh khoản chỉ có 2 triệu USD, một con số quá nhỏ bé so với vốn hóa thị trường là 47 triệu USD. Sự thiếu hụt về thanh khoản này đã khiến cho giá cả trở nên cực kỳ biến động và dễ bị tác động bởi các đơn vị bán lớn. 

Những bất cập khi cày Airdrop ở thời điểm hiện tại

Chi phí quá cao

Kể từ khi Uniswap thực hiện airdrop lần đầu tiên vào năm 2020, Airdrop đã thu hút sự chú ý rộng rãi từ cộng đồng. Tuy nhiên, chi phí và yêu cầu để tham gia vào các airdrop đã thay đổi đáng kể, đặc biệt là với sự xuất hiện của các dự án mới như Renzo và Eigen Layer.

Ban đầu, để nhận được airdrop từ Uniswap, người dùng chỉ cần thực hiện ít nhất một giao dịch với chi phí khoảng 1$ - 2$. Mức chi phí thấp này đã khiến nhiều người tham gia và nhận được số tiền đáng kể, lên đến 5,000$ chỉ với một vài hành động swap đơn giản. Tuy nhiên, thời đại vàng son này dường như đã kết thúc.

Trong bối cảnh hiện tại, nhiều dự án mới như Renzo hay Eigen Layer đã thiết lập hệ thống điểm thưởng dựa trên mức độ tương tác và đóng góp của người dùng trên nền tảng. Điều này đòi hỏi người dùng phải đầu tư một lượng lớn tiền để kiếm điểm, với hy vọng nhận được phần thưởng airdrop giá trị hơn.

Mô hình kiếm điểm này tạo ra một sự mất cân bằng đáng kể, đặc biệt là đối với những người dùng có nguồn vốn hạn chế. Những người dùng giàu có hơn, như trường hợp của Justin Sun gần đây đã gửi một lượng lớn ETH vào các nền tảng như Renzo và Eigen Layer, từ đó nhận được một phần lớn số tiền airdrop. 

Rủi ro bị hack tiền và tài sản

Khi tham gia vào các hoạt động trong DeFi, đặc biệt là khi săn airdrop, người dùng phải đối mặt với nguy cơ cao bị hack tiền và tài sản. Để nhận được các phần thưởng airdrop, người dùng thường phải tương tác với nhiều ứng dụng phi tập trung (DApps) khác nhau. Trong số đó, không tránh khỏi việc có những DApps được thiết kế với ý đồ xấu, nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản của người dùng.

Để bảo vệ bản thân khỏi những rủi ro này, trước khi tham gia bất kỳ hoạt động airdrop nào, điều cần thiết là kiểm tra thật kỹ lưỡng về tính xác thực và độ tin cậy của các ứng dụng đó. Nghiên cứu lịch sử của dự án, đội ngũ phát triển, và đọc các đánh giá từ cộng đồng có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc về tính minh bạch và an toàn của DApps.

Bên cạnh đó, để giảm thiểu rủi ro, bạn nên chia tài sản ra nhiều ví khác nhau. Sử dụng một ví chính để lưu trữ phần lớn tài sản và một ví phụ để tham gia các hoạt động như săn airdrop. Trong trường hợp ví phụ bị tấn công, thiệt hại sẽ được hạn chế và không ảnh hưởng đến số tài sản chính.

Cạnh tranh ngày càng khốc liệt

Trong những năm gần đây, thị trường airdrop đã trở nên cực kỳ cạnh tranh. Nếu như trước đây, chỉ những người dùng thực sự muốn trải nghiệm các sản phẩm DeFi mới tích cực tham gia vào các chương trình airdrop, thì ngày nay, mọi chuyện đã thay đổi đáng kể. 

Không chỉ những người dùng bình thường, mà ngay cả những người không chuyên cũng bắt đầu sử dụng hơn chục ví điện tử khác nhau để săn airdrop. 

Thậm chí, còn có những bên chuyên nghiệp được lập ra chỉ với mục đích săn airdrop. Điều này không chỉ làm tăng mức độ cạnh tranh, mà còn đặt ra nhiều thách thức về việc người dùng khi nhận airdrop sẽ bỏ sang dự án khác để cày. 

Những nhóm này thường sử dụng nhiều chủ thuật cheat và dùng bot tự động để tối đa hóa lợi nhuận từ các chương trình airdrop, làm cho người dùng bình thường khó có thể cạnh tranh bằng. 

Tiêu chí “trên trời”

Uniswap chỉ yêu cầu người dùng thực hiện một giao dịch duy nhất để đủ điều kiện nhận airdrop, một tiêu chí đơn giản đã thu hút sự quan tâm rộng rãi từ cộng đồng. Tuy nhiên, với các dự án mới hơn như LayerZero hay Arbitrum, tiêu chí đã trở nên phức tạp hơn nhiều. Chẳng hạn, người dùng cần thực hiện ít nhất 10 giao dịch và đạt một khối lượng giao dịch tối thiểu là 10,000 USD. 

Những yêu cầu cao này không chỉ làm khó cho người dùng mới mà còn tạo cảm giác bất công đối với những "người dùng thật" - những người tương tác với các ứng dụng một cách bình thường và không sử dụng các thủ thuật để tăng cơ hội nhận thưởng.

Tổng kết

Mặc dù những rủi ro là không thể phủ nhận, nhưng không thể bỏ qua những lợi ích mà Airdrop mang lại. Đối với nhiều người, đây vẫn là cách thức thay đổi vị thế một cách nhanh nhất. 

Nhưng để có thể tiếp tục coi Airdrop là một kênh đầu tư hiệu quả và an toàn, mọi người cần thận trọng hơn trong việc lựa chọn và tham gia các dự án để tránh rủi ro bị hack tiền và tài sản.