Các blockchain layer 2 trên mạng lưới Bitcoin được phát triển nhằm giải quyết các thách thức liên quan đến việc mở rộng và smart contract. Hiện tại, nhiều dự án trong lĩnh vực này đang nhận được sự chú ý và đầu tư từ các quỹ lớn.
Cùng team cafebit khám phá những điểm thú vị về Bitcoin Layer 2 trong bài viết này nhé.
Bitcoin Layer 2 là gì?
Bitcoin Layer 2 là các mạng lưới blockchain được phát triển trên Bitcoin nhằm mục đích cải thiện khả năng mở rộng, tăng tốc độ giao dịch, và giảm chi phí cho mạng Bitcoin, tương tự như vai trò của các layer 2 trên mạng Ethereum. Bên cạnh đó, các mạng này cũng cung cấp khả năng xử lý smart contract cho mạng lưới Bitcoin.
Trước kia, số lượng các mạng lưới layer 2 của Bitcoin khá hạn chế và chỉ có thể đếm trên đầu ngón tay. Tuy nhiên, gần đây, với sự xuất hiện của các tính năng như BRC-20 và Ordinals, đã làm tăng cường độ hoạt động trên mạng Bitcoin, dẫn đến việc tăng tốc độ và phí giao dịch. Từ đó khiến nhu cầu phát triển và xây dựng các mạng lưới layer 2 cho Bitcoin ngày càng được nở rộ.
Tại sao lại cần đến Bitcoin Layer 2?
Bitcoin được đánh giá là blockchain an toàn và phi tập trung nhất trong thị trường. Tuy nhiên, mạng lưới Bitcoin chỉ xử lý được các giao dịch chuyển tiền mà không hỗ trợ các tính năng khác, làm giảm hiệu quả sử dụng tính phi tập trung và an toàn của mạng lưới.
Mặc dù là blockchain bảo mật và phi tập trung hàng đầu, Bitcoin vẫn gặp phải các hạn chế như tốc độ xử lý chậm, chi phí giao dịch cao, và thông lượng thấp. Đặc biệt, thiếu khả năng hỗ trợ smart contract khiến các ứng dụng dApp, NFT và hoạt động DeFi không thể hoạt động trên Bitcoin.
Do đó, việc phát triển các giải pháp layer 2 trên mạng Bitcoin trở nên cần thiết. Các mạng lưới blockchain này không chỉ cải thiện tốc độ và giảm chi phí giao dịch cho Bitcoin, mà còn mở rộng khả năng ứng dụng của BTC trong thị trường crypto, giúp Bitcoin không trở nên lạc hậu so với các công nghệ mới.
Các dự án Bitcoin Layer 2 nổi bật
Lightning Network
Lightning Network, một mạng lưới layer 2 của Bitcoin, được đề xuất lần đầu vào năm 2015 và ra mắt mainnet vào năm 2018. Dự án này được thiết kế nhằm giải quyết hai vấn đề chính của Bitcoin: tăng cường thông lượng và tốc độ giao dịch cũng như giảm chi phí trên mạng.
Lightning Network cho phép các giao dịch được thực hiện ngay lập tức mà không cần phải ghi nhận trên blockchain, điều này đồng nghĩa với việc phí giao dịch giảm và tốc độ xử lý nhanh hơn.
Tuy nhiên, cơ chế hoạt động của Lightning Network khá đơn giản và có nhiều lỗ hổng. Do không lưu trữ các giao dịch trên các block, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra gian lận và thiếu minh bạch. Một hạn chế khác là Lightning Network hiện chưa hỗ trợ tương tác với hợp đồng thông minh.
Stacks
Stacks là một nền tảng Bitcoin Layer 2 nổi bật trong hệ sinh thái Bitcoin, được xây dựng để mở rộng các tính năng của Bitcoin bằng cách tích hợp hợp đồng thông minh và các ứng dụng phi tập trung (DApps) trên một blockchain riêng.
Một điểm nổi bật của Stacks là cơ chế đồng thuận Proof of Transfer (PoX). Trong PoX, các miner dùng Bitcoin để tham gia vào quá trình khai thác trên mạng Stacks.
Hơn nữa, các giao dịch quan trọng và trạng thái của Stacks được ghi lại trên blockchain của Bitcoin thông qua các giao dịch đặc biệt. Điều này cung cấp một tầng bảo mật và xác thực bổ sung cho mạng Stacks. Cơ chế này tương tự như giải pháp Rollup trên Ethereum, nơi dữ liệu được đồng thuận và lưu trữ trên Layer 1.
Merlin Chain
Merlin Chain là một nền tảng Bitcoin Layer 2 được phát triển để cải thiện khả năng mở rộng, tốc độ giao dịch và giảm chi phí gas. Nền tảng này tích hợp các công nghệ như zk-Rollup, mô hình bằng chứng gian lận trên chuỗi, và giải pháp oracle.
Ngoài ra, Merlin Chain cũng tương thích với máy ảo Ethereum (EVM), cho phép các nhà phát triển dễ dàng chuyển hợp đồng thông minh từ các chuỗi sử dụng EVM sang Merlin Chain mà không cần viết lại code.
Merlin Chain cũng bao gồm tính năng Bridge, cho phép người dùng chuyển Bitcoin trực tiếp từ mạng Bitcoin sang Merlin, tăng cường tính linh hoạt và tiện ích cho người dùng.
Rootstock Infrastructure Framework (RIF)
Rootstock là một blockchain layer 2 được thiết kế để nâng cao tốc độ và giảm chi phí giao dịch trên blockchain Bitcoin. Blockchain này cũng rất tương thích với máy ảo Ethereum (EVM), giúp các nhà phát triển dễ dàng phát triển các ứng dụng cho mạng Bitcoin.
Rootstock hoạt động dựa trên cơ chế đồng thuận Proof of Work, sử dụng một thuật toán tương tự như Bitcoin, cho phép các thợ mỏ có thể đào cả trên mạng Bitcoin và Rootstock. Về cơ bản, Rootstock hoạt động giống như các giải pháp layer 2 trên Ethereum, với các giao dịch được xử lý ngoài chuỗi (off-chain) trước khi chúng được xác nhận và ghi vào blockchain chính của Bitcoin.
Tổng kết
Các nền tảng Bitcoin Layer 2 vẫn đang ở các giai đoạn phát triển, nghiên cứu và thử nghiệm, và rõ ràng là sẽ cần nhiều thời gian để các giải pháp này được hoàn thiện.
Hy vọng rằng qua bài viết này, các bạn sẽ có thêm thông tin về Bitcoin Layer 2, từ đó có thể đưa ra các quyết định đầu tư phù hợp.
