Trong năm 2024, Binance list hơn 30 dự án mới, nhưng chỉ có 3 dự án gắn tag AI là AI (SleeplessAI), NFP (NFPrompt) và IO (IO.net). Trong đó, CafeBit đánh giá IO là cái tên tiềm năng nhất!
ƯU ĐIỂM CỦA IO
- Mô hình kết hợp giữa AI và blockchain khá hợp lý:
IO.net tập hợp sức mạnh phần cứng GPU, CPU dư thừa của người dùng trên toàn thế giới, sau đó bán lại cho công ty công nghệ bên thứ 3, giúp họ đào tạo các mô hình AI với chi phí rẻ, thời gian thấp hơn.
Nói dễ hiểu, mọi người có một máy tính cấu hình khủng, chỉ cần truy cập hệ thống IO.net, tải phần mềm của họ về là có thể share sức mạnh tính toàn trên máy. Càng share nhiều thì được thưởng bằng IO càng nhiều. Các công ty muốn sử dụng sức mạnh GPU này, cũng phải thanh toán bằng IO => Từ đó tăng thêm usecase cho token và tạo động lực tăng giá.
CafeBit đã test thử thì thấy giao diện của IO.net khá dễ sử dụng, những cá nhân ko biết nhiều về IT cũng có thể kết nối máy tính để share GPU và đào IO. Mọi người có thể check xem phần cứng của mình đủ điều kiện đào hay không theo gợi ý cấu hình tối thiểu dưới đây nhé!
Về góc nhìn cá nhân, CafeBit cho rằng mô hình của IO khá hợp lý, nhưng vẫn có một số điểm mù mờ, cần đặt nghi vấn.
Ví dụ, mô hình của IO.net xoay quanh việc người dùng cá nhân share sức mạnh phần cứng, và công ty thứ 3 sẽ mua lại để đào tạo AI. Tuy nhiên, có chắc nhu cầu của các cty AI ngoài kia đủ lớn để nền kinh tế IO.net hoạt động mạnh mẽ? Trong trường hợp không cty nào muốn thuê GPU, vậy IO.net sẽ phát triển như thế nào hay cũng chỉ bơm thổi token IO để marketing đường giá?
Để so sánh, mô hình của IO.net giống một số dự án như Render (RNDR), GRASS và Filecoin (FIL có khác biệt khi share data chứ ko phải sức mạnh GPU). Cách kết hợp AI vào Blockchain này có phần… ít bánh vẽ hơn so với AI (SleeplessAI) và NFP, nhưng vẫn còn những dấu hỏi cần nhà phát triển giải đáp => Nhà đầu tư nhớ lưu ý!
- Tokenomics với tốc độ pha loãng vừa phải
Tổng cung của IO là 800 triệu token. Mọi người lưu ý tổng số token này chia làm 2 phần: 500 triệu token và 300 triệu token.
- Phần 500 triệu dành cho Community, Launchpool Binance, phát triển hst, Team và Investor. Đặc biệt, phần của Team và Investor phải đến tháng 6/2025 mới bắt đầu mở khóa, do đó 10 tháng tới IO không chịu áp lực chốt lời từ nhóm sở hữu token ở giá rất rẻ này.
- Phần 300 triệu token sẽ dùng để trả cho cá nhân tham gia share GPU (như giải thích ở đầu bài) và người staking IO. Phần này sẽ được mở khóa theo quy tắc giảm phát trong suốt… 20 năm, bắt đầu với 8% trong năm đầu tiên và giảm 1,02% hàng tháng (khoảng 12% hàng năm) cho đến khi tổng cung lưu hành đạt 800 triệu token.
Theo nhà phát triển, dự án còn có kế hoạch burn token. Một phần doanh thu do IO.net tạo ra sẽ được dùng để mua lại IO và loại bỏ chúng khỏi lưu thông. (CafeBit chưa thấy dự án trình bày cụ thể về tỷ lệ burn cho đến hiện tại).
- Backer và Investor khủng
Vào tháng 3/2024, IO.net hoàn thành vòng gọi vốn 30 triệu USD do Hack VC đứng đầu, cùng hàng loạt quỹ lớn trên thị trường như Multicoin Capital, Animoca Brand, OKX Ventures, Solana Ventures, Delphi Ventures, Aptos Labs, The SandBox… Tổng cộng, dự án được định giá khoảng 1 tỷ USD.
NHƯỢC ĐIỂM
Như đã đề cập ở trên, CafeBit cho rằng nhược điểm dễ thấy nhất của IO.net là thực tế nhu cầu của các cty thứ 3 trong việc thuê nguồn GPU, CPU của người dùng nhỏ lẻ để đào tạo AI. Trong trường hợp nhu cầu này trên thế giới không đủ lớn, IO.net rất khó để phát triển mục tiêu họ nói ban đầu. 🤔
Tuy nhiên, điểm yếu cũng rất có thể trở thành chi tiết để IO.net bơm thổi dự án. Ví dụ, chỉ cần 1 cty AI nổi tiếng nào đó tuyên bố: “Chúng tôi đang rất thiếu GPU do Nvidia không kịp sản xuất. Chúng tôi buộc phải tìm đến các nền tảng cho thuê GPU”. => Lúc này mô hình của IO.net sẽ bùng nổ, dự án sẽ hốt bạc và giá token IO chắc chắn tăng phi mã!
Ngoài ra, một nhược điểm khác của IO ở hiện tại là mức định giá. CafeBit cho rằng vốn hóa 200 triệu USD, cùng FDV 1,7 tỷ USD có thể hơi cao. Nhà đầu tư allin ở mức giá 2 USD hiện tại sẽ không an toàn. Nếu Bitcoin diễn biến xấu, IO hoàn toàn có thể giảm thêm.
TỔNG KẾT
IO là dự án rất ổn trong mảng DEPIN kết hợp AI, được Binance gắn tag AI luôn. Điểm cộng là phát triển trên hệ Solana, mô hình dự án có cớ để bơm thổi, tokenomic thiết kế rất đẹp, được nhiều quỹ đầu tư lớn rót vốn. Điểm trừ là mức định giá hiện có thể vẫn cao và một số điểm hơi “mập mờ” trong định hướng ban đầu!
