Ngày 4/7/2025, đúng dịp Quốc khánh Mỹ, Tổng thống Donald Trump đã ký ban hành đạo luật chi tiêu – thuế có tên “One Big Beautiful Bill” (OBBBA), đánh dấu bước ngoặt lớn trong chính sách kinh tế của chính quyền ông trong nhiệm kỳ thứ hai.
📜 TỪ CHIẾN DỊCH ĐẾN HIỆN THỰC
OBBBA là hiện thân của hàng loạt lời hứa tranh cử năm 2024 của ông Trump: từ miễn thuế cho tiền tip, làm thêm giờ, đến loại bỏ quy định hỗ trợ xe điện. Dự luật dài 887 trang này được thông qua sít sao tại Quốc hội (Thượng viện 51–50, Hạ viện 218–214), với sự ủng hộ gần như tuyệt đối từ Đảng Cộng hòa và phản đối toàn diện từ Đảng Dân chủ.
📉 GIẢM THUẾ LỚN NHẤT LỊCH SỬ GẦN ĐÂY
OBBBA sẽ gia hạn vĩnh viễn các chính sách cắt giảm thuế từ năm 2017, với chi phí ước tính 4.500 tỷ USD trong 10 năm. Các điểm nổi bật:
Tăng mức khấu trừ thuế tiêu chuẩn: thêm 1.000 USD/người & 2.000 USD/cặp vợ chồng.
Miễn thuế một phần tiền tip và làm thêm giờ (giới hạn theo thu nhập).
Tín dụng thuế trẻ em tăng từ 2.000 USD → 2.200 USD.
Mức trần khấu trừ thuế bang và địa phương (SALT) tăng gấp 4 lần: từ 10.000 → 40.000 USD trong 5 năm.
Cắt giảm mạnh thuế cho doanh nghiệp, gồm khấu trừ 100% cho đầu tư thiết bị và R&D.
🛡️ TĂNG CHI MẠNH CHO QUỐC PHÒNG VÀ BIÊN GIỚI
OBBBA phân bổ:
1.000+ tỷ USD cho ngân sách quốc phòng
350 tỷ USD cho an ninh biên giới
25 tỷ USD cho hệ thống phòng thủ "Vòm Vàng" (Golden Dome)
Đây là mức chi an ninh cao chưa từng có – phản ánh ưu tiên hàng đầu của ông Trump về “bảo vệ nước Mỹ từ trong ra ngoài”.
⚖️ CẮT GIẢM PHÚC LỢI VÀ SIẾT CHẶT YÊU CẦU VỀ VIỆC LÀM
Để bù đắp cho giảm thuế và tăng chi tiêu, đạo luật áp dụng hàng loạt biện pháp "thắt lưng buộc bụng":
Yêu cầu người trưởng thành không có con cái, không khuyết tật phải có việc làm để được hưởng Medicaid. → Dự kiến 11,8 triệu người mất bảo hiểm trong 10 năm tới.
Cắt giảm SNAP (hỗ trợ dinh dưỡng), yêu cầu các bang đóng góp tài chính. → 3 triệu người có thể bị loại khỏi chương trình.
Xóa bỏ hoàn toàn ưu đãi thuế với xe điện – chấm dứt một trong những chính sách trụ cột của nền công nghiệp năng lượng sạch.
💥 GÂY TRANH CÃI DỮ DỘI
Tổng thống Trump ca ngợi OBBBA là "đạo luật lịch sử" giúp người dân Mỹ "giữ lại nhiều tiền hơn, sống an toàn hơn và ít phụ thuộc hơn".
Trong khi đó, Đảng Dân chủ chỉ trích đây là "quái vật ngân sách", ưu ái người giàu, bỏ rơi người nghèo.
Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) cảnh báo: OBBBA có thể làm tăng thêm 3.300 tỷ USD vào nợ liên bang trong vòng 10 năm tới. Nợ công hiện đã vượt 36 nghìn tỷ USD.
Tỷ phú Elon Musk – từng là đồng minh – chỉ trích gay gắt đạo luật, gọi đây là "dự luật tăng nợ công lớn nhất lịch sử", và dọa thành lập đảng riêng để phản đối.
📈 TẦM NHÌN & RỦI RO
Chính quyền Trump kỳ vọng OBBBA sẽ kích thích tăng trưởng GDP Mỹ lên 36 nghìn tỷ USD vào năm 2035, nhờ giảm thuế, tăng đầu tư và tạo việc làm. Dự kiến thu từ thuế quan sẽ đạt 4.500 tỷ USD trong 10 năm thông qua chính sách "thuế qua thư".
Tuy nhiên, nếu không kiểm soát tốt nợ công và đảm bảo tăng trưởng bền vững, Mỹ có thể đối mặt với những hệ lụy nghiêm trọng về tài khóa và an sinh xã hội.