Quốc hội đã thông qua Luật Thuế Thu nhập cá nhân sửa đổi vào ngày 10/12, chính thức áp dụng mức thuế 0,1% trên mỗi giao dịch chuyển nhượng tài sản số từ ngày 01/07/2026. Cách tính thuế giống cơ chế đánh thuế với giao dịch vàng miếng và chứng khoán – đánh trực tiếp trên giá trị giao dịch, không phụ thuộc người bán lãi hay lỗ. Ví dụ: Giao dịch 100 triệu → thuế phải nộp: 100.000 đồng (100tr * 0,1%)

Đây là lần đầu tiên Việt Nam đưa crypto như Bitcoin, Ethereum… vào diện thu thuế, trong bối cảnh Chính phủ đang bước vào giai đoạn thí điểm thị trường tài sản mã hóa theo Nghị quyết 05 (ban hành 09/09/2025).

Nhiều nghiên cứu học thuật tại Việt Nam ước tính khối lượng giao dịch crypto trong nước đạt hàng chục tỷ USD mỗi năm. Với mức thuế 0,1%, nguồn thu ngân sách có thể đạt hàng trăm triệu USD nếu thị trường duy trì quy mô hiện tại.

Khung pháp lý mới cho tài sản số

Trong năm 2025, Việt Nam đã từng bước luật hóa tài sản số:

Tháng 06/2025 – Luật Công nghiệp công nghệ số lần đầu xác định và phân loại tài sản số thành ba nhóm:

  1. Tài sản ảo: được dùng để trao đổi hoặc đầu tư (không bao gồm chứng khoán hay tiền pháp định dạng số).
  2. Tài sản mã hóa: sử dụng công nghệ mã hóa để phát hành, lưu trữ, chuyển giao; loại trừ chứng khoán, CBDC và tài sản tài chính.
  3. Tài sản số khác: nhóm mở cho các loại hình tài sản mới trong tương lai.

Nghị quyết 05 vạch ra lộ trình xây dựng thị trường tài sản mã hóa có quản lý, bao gồm:

  • Thí điểm chào bán và phát hành tài sản mã hóa,
  • Tổ chức thị trường giao dịch tuân thủ chuẩn mực,
  • Phát triển dịch vụ lưu ký – giao dịch – thuế,
  • Thiết lập cơ chế giám sát thống nhất.

Nhà đầu tư sẽ được giao dịch thông qua các tổ chức cung cấp dịch vụ do Bộ Tài chính cấp phép, nơi thực hiện lưu ký, khớp lệnh và kê khai thuế thay cho người dùng.

Sau 6 tháng kể từ khi sàn giao dịch được cấp phép đầu tiên đi vào hoạt động, mọi giao dịch tài sản mã hóa ngoài hệ thống được quản lý sẽ có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu hình sự tùy mức độ vi phạm.

5 sàn giao dịch trong nước sắp được thí điểm

Bộ Tài chính đang chuẩn bị cấp phép thí điểm cho 5 sàn giao dịch tài sản số đầu tiên tại Việt Nam. Các tài sản phổ biến như Bitcoin và Ethereum sẽ được giao dịch trực tiếp trên những nền tảng này.

Cùng ngày 10/12, Bộ Tài chính cũng thành lập Ban Quản lý thị trường giao dịch tài sản mã hóa trực thuộc Ủy ban Chứng khoán Nhà nước – bước quan trọng trong việc hoàn thiện mô hình giám sát, bảo vệ nhà đầu tư và ổn định thị trường.

Kết luận

Với việc áp thuế 0,1% và triển khai thị trường tài sản mã hóa có kiểm soát, Việt Nam đang bước vào giai đoạn mới: từ “xám” sang “chính thức”. Những tháng tới sẽ quyết định tốc độ hình thành hệ sinh thái giao dịch nội địa, cũng như cách nhà đầu tư thích nghi khi mọi hoạt động được chuẩn hóa và đưa vào khuôn khổ pháp lý.