Vitaly Dmitrievich Buterin (tiếng Nga: Вита́лий Дми́триевич Буте́рин), thường được biết đến với tên Vitalik Buterin (tiếng Nga: Вита́лик Буте́рин, sinh ngày 31 tháng 1 năm 1994), là một lập trình viên máy tính người Canada gốc Nga và là người sáng lập Ethereum. Buterin đã sớm tham gia vào tiền mã hóa khi mới thành lập, đồng sáng lập Tạp chí Bitcoin vào năm 2011. Vào năm 2014, Buterin đã triển khai blockchain Ethereum cùng với Dimitry Buterin, Gavin Wood, Charles Hoskinson, Anthony Di Iorio, và Joseph Lubin.

Cuộc sống và giáo dục

Buterin sinh ra ở Kolomna, Nga, vào năm 1994. Cha của anh, Dmitry là một nhà khoa học máy tính. Anh ấy sống ở khu vực này cho đến năm sáu tuổi, khi cha mẹ anh ấy di cư đến Canada để tìm kiếm cơ hội việc làm tốt hơn. 

Khi đang học lớp ba trường tiểu học ở Canada, Buterin được xếp vào lớp dành cho trẻ em có năng khiếu và bị thu hút bởi toán học, lập trình và kinh tế. Buterin sau đó theo học tại The Abelard School, một trường trung học tư thục ở Toronto. Buterin biết về Bitcoin từ cha mình, Dimitry Buterin, ở tuổi 17.

Sau khi tốt nghiệp trung học, Buterin theo học tại Đại học Waterloo. Ở đó, anh tham gia các khóa học nâng cao và là trợ lý nghiên cứu cho nhà mật mã học Ian Goldberg, người đồng sáng tạo Tin nhắn không ghi âm và là cựu chủ tịch ban giám đốc của Dự án Tor. Năm 2012, Buterin giành huy chương đồng trong kỳ thi Olympic Tin học Quốc tế tại Ý.

Vào năm 2013, anh ấy đã đến thăm các nhà phát triển ở các quốc gia khác, những người đã chia sẻ niềm đam mê viết code của anh ấy. Buterin trở lại Toronto vào cuối năm đó và xuất bản White paper đề xuất Ethereum. Anh ấy đã bỏ học đại học vào năm 2014 khi được trao khoản trợ cấp 100.000 đô la từ Thiel Fellowship, một học bổng do nhà đầu tư mạo hiểm Peter Thiel tạo ra và bắt đầu nghiên cứu toàn thời gian về Ethereum.

Vào ngày 30 tháng 11 năm 2018, Buterin đã nhận bằng tiến sĩ danh dự từ Khoa Kinh doanh và Kinh tế của Đại học Basel nhân dịp Dies Academicus.

Sự nghiệp

Tạp chí Bitcoin

Vào năm 2011, Buterin bắt đầu viết cho một ấn phẩm có tên Bitcoin Weekly sau khi gặp một người trên diễn đàn Bitcoin với mục đích kiếm Bitcoin. Chủ sở hữu đã cung cấp năm Bitcoin (khoảng 3,5 đô la vào thời điểm đó) cho bất kỳ ai viết bài cho anh ta. Buterin đã viết cho trang này đến khi nó đóng cửa do không đủ doanh thu. Vào tháng 9 năm 2011, Mihai Alisie đã liên hệ với Buterin về việc bắt đầu một ấn phẩm in mới có tên Tạp chí Bitcoin, một vị trí mà Buterin chấp nhận trở thành người đồng sáng lập đầu tiên và đóng góp với tư cách là một nhà văn hàng đầu.

Tạp chí Bitcoin vào năm 2012 đã bắt đầu xuất bản một ấn bản in và được coi là ấn phẩm nghiêm túc đầu tiên dành riêng cho tiền mã hóa. Trong khi làm việc cho Tạp chí Bitcoin, Buterin đã liên hệ với Jed McCaleb để xin việc tại Ripple và người này đã nhận lời. Tuy nhiên, việc làm được đề xuất của họ đã thất bại sau khi Ripple không thể hỗ trợ thị thực Hoa Kỳ cho Buterin. 

Ngoài ra, anh ấy còn giữ một vị trí trong ban biên tập của Ledger vào năm 2016, một tạp chí học thuật được bình duyệt xuất bản các bài báo nghiên cứu nguyên bản đầy đủ về các chủ đề của tiền mã hóa và công nghệ blockchain.

Ethereum

Vitalik Buterin và Ethereum
Vitalik Buterin và Ethereum

Buterin lần đầu tiên mô tả Ethereum trong một White paper vào tháng 11 năm 2013. Anh ấy đã lập luận rằng Bitcoin cần một ngôn ngữ kịch bản để phát triển ứng dụng. Nhưng khi không đạt được thỏa thuận, anh ấy đã đề xuất phát triển một nền tảng mới với ngôn ngữ kịch bản tổng quát hơn. 

White Paper Ethereum đã được lưu hành và sự quan tâm đến giao thức mới tăng lên vào cuối năm 2013 và đầu năm 2014. Buterin đã đề cập Ethereum công khai hơn tại Hội nghị Bitcoin Bắc Mỹ ở Miami vào ngày 26 tháng 1. Buterin đã có bài phát biểu dài 25 phút, mô tả máy tính toàn cầu có mục đích chung hoạt động trên mạng không cần cấp phép phi tập trung, kết thúc bằng những ứng dụng tiềm năng cho Ethereum, từ bảo hiểm cây trồng đến trao đổi phi tập trung cho đến DAO. Bước xuống bục, Vitalik được tung hô nhiệt liệt bởi những người tin rằng Ethereum sẽ là “người kế nhiệm” tuyệt vời của Bitcoin.

Vài tháng sau hội nghị, Ethereum tổ chức ICO cho Ether - token gốc của mạng - và gọi vốn thành công 31,000 BTC (tương đương 18 triệu USD lúc bấy giờ). Ethereum Foundation, tổ chức phi lợi nhuận trụ sở tại Thụy Sĩ lúc này được thành lập để giám sát sự phát triển phần mềm mã nguồn mở của Ethereum.

Sự cố lịch sử: DAO Ethereum bị hack 150 triệu USD

Vào năm 2016, đã xảy ra một sự cố quan trọng trong thế giới tiền điện tử: DAO của Ethereum bị tấn công mạng do lỗi trong mã nguồn sau khi mới thu được hơn 150 triệu USD ETH từ hơn 11.000 thành viên. Tuy nhiên, hacker không thể truy cập số tiền này ngay lập tức vì hợp đồng thông minh (smart contract) của DAO quy định rằng số tiền phải bị khóa trong ví trong vòng 28 ngày.

Để đối phó với tình huống này, Vitalik lên kế hoạch triển khai soft fork (nâng cấp phần mềm và duy trì sự tồn tại của blockchain gốc), đưa hacker vào danh sách đen và ngăn chặn việc chuyển tiền đánh cắp. Tuy nhiên, hacker tuyên bố rằng số tiền họ sở hữu là hợp pháp thông qua việc khai thác lỗ hổng kỹ thuật trong DAO. Họ cảnh báo rằng bất kỳ ai cố gắng lấy lại Ether sẽ phải đối mặt với hậu quả pháp lý.

Sau nhiều cuộc tranh luận sôi nổi trên các diễn đàn công khai, vào ngày 20/7/2016, tại khối 192.000, Ethereum đã trải qua một hard fork (một bản nâng cấp phần mềm cho phép tồn tại song song giữa blockchain cũ và mới) nhằm khôi phục lại số tiền bị đánh cắp. Hành động này đã dẫn đến sự phân tách của mạng lưới Ethereum thành hai blockchain riêng biệt: Ethereum/ETH (blockchain mới) và Ethereum Classic/ETC (blockchain gốc).

Quyết định này đã gây ra tranh cãi dữ dội vì các blockchain được thiết kế để không thể thay đổi và chống lại sự kiểm duyệt. Kịch bản này đặt ra những khó khăn kỹ thuật và đặt ra câu hỏi về nền tảng đạo đức và triết học của công nghệ, cũng như khả năng phục hồi của nhóm dự án Ethereum. Tuy nhiên, Vitalik đã chấp nhận tất cả những chỉ trích để bảo vệ tài sản cho mọi người.

Người con vĩ đại nước Nga nhưng từ chối chiến tranh

Trong một buổi phát biểu tại Trung tâm Sáng tạo Skolkovo, Moscow, Buterin tuyên bố rằng Nga là một trong những quốc gia hàng đầu về nghiên cứu và thử nghiệm công nghệ blockchain. Trong đó, Moscow có một trong những cụm node lớn nhất trên mạng Ethereum.

Khi Buterin nhận ra sự liên quan về kinh tế và chính trị của doanh nghiệp Ethereum đối với quê hương Nga của mình, anh ấy cũng đã gặp Tổng thống Vladimir Putin vào ngày 2 tháng 6 năm 2017, tại Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St. Petersburg (SPIEF). Putin tuyên bố rằng ông "ủng hộ ý tưởng thiết lập quan hệ với các đối tác tiềm năng của Nga".

Sau cuộc xâm lược Ukraine năm 2022 của Nga, Buterin đã lên tiếng phản đối cuộc xâm lược của Nga và đã tích cực hỗ trợ Ukraine cũng như quyên góp tiền điện tử cho các dự án hỗ trợ nước này.

Vào ngày đầu tiên của cuộc xâm lược, Buterin đã tweet rằng "Ethereum trung lập, nhưng tôi thì không", và cuộc tấn công của Nga là một tội ác đối với cả người Ukraine và người dân Nga. Người đồng sáng lập Ethereum đã tán thành một số dự án khác nhau giúp Ukraine thông qua "cryptophilanthropy", bao gồm Ukraine DAO, trong đó cha của anh ấy là Dmitry tham gia với tư cách (trong số những người khác) là người ký tên trên két tiền điện tử đa chữ ký của nó.

Từ thiện

Kể từ khi phát triển Ethereum, Vitalik đã không ngừng đi từ thiện

  • Quyên góp $763.970 Ether cho Viện Nghiên cứu Trí tuệ Máy móc vào năm 2017. 
  • Năm 2018, anh quyên góp 2,4 triệu đô la Ether cho Quỹ nghiên cứu SENS, để nghiên cứu về công nghệ sinh học trẻ hóa và kéo dài tuổi thọ con người. 
  • Quyên góp 50.000 đô la cho Quỹ nghiên cứu SENS vào năm 2020. Cùng với Sam Bankman-Fried và Haseeb Qureshi, tổng cộng 150.000 đô la đã được quyên góp cho Quỹ nghiên cứu SENS để chống lão hóa và các bệnh liên quan đến lão hóa theo lựa chọn của người dùng Twitter thông qua bỏ phiếu mở.
  • Buterin đã quyên góp số tiền SHIBA trị giá 1,14 tỷ USD mà trước đây anh đã được tặng cho quỹ cứu trợ Crypto Covid của Ấn Độ vào năm 2021. Khoản quyên góp này là 5% số tiền đang lưu hành và gây ra 50 % giảm giá tại thời điểm đó. 
  • Khoản quyên góp Dogelon Mars ($ELON) trị giá 336 triệu USD mà trước đây anh đã được tặng cho Quỹ Methuselah, tổ chức tập trung vào việc kéo dài tuổi thọ của con người, vào ngày 12 tháng 5 năm 2021.  Việc quyên góp memecoin của Buterin đã gây ra 70% giảm giá trị của nó. 

Lời kết

Là một nhân vật nổi bật trong cộng đồng tiền mã hóa, Buterin đã tích cực tham gia ủng hộ công nghệ blockchain, thúc đẩy phân cấp và thảo luận về các chủ đề như khả năng mở rộng, bảo mật và quản trị trong hệ sinh thái blockchain. Anh ấy là người ủng hộ mạnh mẽ cho phần mềm nguồn mở và đã khuyến khích sự hợp tác và đổi mới trong cộng đồng blockchain.

Vitalik Buterin tiếp tục đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển và tiến bộ của công nhệ blockchain. Những ý tưởng có tầm nhìn xa và chuyên môn kỹ thuật của anh ấy đã tạo ra tác động lâu dài đến ngành và anh ấy vẫn là một nhân vật có ảnh hưởng lớn trong cộng đồng tiền mã hóa và blockchain.