Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an cáo buộc bà Trương Mỹ Lan đã sử dụng Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) như một công cụ tài chính để rút 1.066.000 tỷ đồng sử dụng vào mục đích cá nhân.
Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, do bà Lan làm Chủ tịch, hoạt động theo mô hình công ty cổ phần tập đoàn với hơn 1.000 công ty con và thành viên. Hệ sinh thái của tập đoàn này được chia thành 4 nhóm, trong đó, nhóm định chế tài chính tại Việt Nam, bao gồm Ngân hàng SCB, được coi là quan trọng nhất.
Bà Lan đã sử dụng quyền lực của mình để biến Ngân hàng SCB thành công cụ tài chính phục vụ kinh doanh cá nhân. Bà sở hữu 91,5% cổ phần của SCB, mặc dù không trực tiếp tham gia vào quản lý ngân hàng. Để chi phối hoạt động của ngân hàng, bà Lan tuyển chọn những người thân tín và có kinh nghiệm để giữ vị trí chủ chốt.
Bà Lan bị cáo buộc đã sử dụng Ngân hàng SCB để huy động vốn từ người dân và tổ chức, sau đó sử dụng số tiền này cho mục đích cá nhân của mình. Bằng cách lập hồ sơ vay vốn giả mạo, bà Lan đã chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn của Ngân hàng SCB.
Các hành vi phạm tội của bà Lan được đánh giá là được tổ chức và chuẩn bị "hết sức công phu, tỉ mỉ, có kịch bản chi tiết". Bà Lan đã tận dụng nhiều chiêu trò để tránh kiểm soát của cơ quan quản lý, đặc biệt là việc sử dụng hàng nghìn pháp nhân và cá nhân đứng tên giả mạo để giấu dòng tiền và tránh kiểm tra.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã đề nghị truy tố bà Trương Mỹ Lan về ba tội “Đưa hối lộ; Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng và Tham ô tài sản”. Vụ án này có tới 85 bị can, trong đó có 41 lãnh đạo, cán bộ Ngân hàng SCB và nhiều cán bộ khác Ngân hàng Nhà nước.
Ký hiệu riêng và quy trình rút 1 triệu tỉ khi đa phần các hồ sơ vay tiền lập khống
Theo kết luận điều tra của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an, bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, đã chỉ đạo lập khống 916 hồ sơ vay vốn rút tiền chiếm đoạt của Ngân hàng SCB, qua đó chiếm đoạt số tiền hơn 304.000 tỉ đồng.
Để thực hiện hành vi phạm tội, bà Lan đã chỉ đạo nhóm lãnh đạo SCB các thời kỳ lập ra quy trình "bất thành văn" để cho vay, giải ngân cho các công ty thuộc "hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát".
Theo quy trình này, các khoản vay của Vạn Thịnh Phát đều có ký hiệu nhận biết riêng là "HSTT" (tức Hội sở tiếp thị) để SCB phê duyệt cho vay, bỏ qua quy trình vay thông thường.
Các khoản vay này đều có điểm chung là chỉ ký hợp thức hồ sơ, thủ tục cho vay để giải ngân, rút tiền từ SCB theo chỉ đạo của bà Lan chứ không thực hiện thẩm định tài sản đảm bảo, "không quan tâm phương án vay vốn".
Để hợp thức hóa các khoản vay khống, bà Lan đã chỉ đạo các bị can là lãnh đạo SCB ký khống thủ tục, hợp thức hồ sơ, bỏ qua các bước thẩm định khách hàng, tài sản đảm bảo theo quy định.
Các khoản vay này được giải ngân nhanh chóng, ngay trong ngày, thậm chí trong giờ nghỉ trưa.
Sau khi được giải ngân, số tiền này được rút ra để bà Lan sử dụng vào các mục đích trả nợ cũ, trả nợ các ngân hàng khác, đầu tư dự án hoặc chi tiêu các việc không đúng với phương án vay vốn.
Kết quả điều tra xác định từ ngày 1-1-2012 đến ngày 7-10-2022, SCB đã cho vay, giải ngân cho 1.366 khách hàng, trong đó liên quan trách nhiệm của Trương Mỹ Lan và đồng phạm vay 2.500 khoản với tổng số tiền 1.066.608 tỉ đồng.
Đến ngày 17-10-2022, các khoản vay tại SCB còn dư nợ hơn 677.000 tỉ đều thuộc nhóm không có khả năng thu hồi. Trong đó dư nợ gốc các khoản vay của bà Trương Mỹ Lan chiếm 93% tổng dư nợ gốc của hơn 23.000 khoản vay còn dư nợ tại SCB.
Với hành vi vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, C03 quy kết nữ chủ tịch Vạn Thịnh Phát gây thiệt hại hơn 64.000 tỉ đồng.
Cơ quan điều tra đang phải đối mặt với một vụ án phức tạp liên quan đến việc lạm dụng quyền lực và chiếm đoạt tài sản lớn thông qua các hành động pháp lý và tài chính sai trái của bà Trương Mỹ Lan và đồng bọn tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn. Vụ việc vẫn đang được cơ quan Công an điều tra và làm rõ thêm. Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật tình hình của vụ việc ở trong bài viết tiếp theo.
