Proof of Stake (PoS) là một khái niệm khá cơ bản của Blockchain hay cụ thể hơn là các dự án về Crypto. Thuật toán đồng thuận PoS được sử dụng rộng rãi và phổ biến, giúp cho các hoạt động mua coin và giao dịch nhanh hơn, chính xác hơn. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Proof of Stake này.
Proof of Stake (PoS) là gì?
Proof of Stake (PoS) là một thuật toán đồng thuận được hoạt động trên Blockchain. Người dùng sẽ cổ phần (stake) một số tài sản nhất định, Điều này cho phép họ có quyền kiểm tra khối lượng giao dịch và cho vào Cross-chain.
Họ được gọi là người xác thực (Validator), các Validator sẽ được nhận thưởng từ phí dịch vụ, lạm phát thu về từ Blockchain. Nếu xác minh sai, Validator sẽ bị mất đi số tiền thưởng hoặc một lượng tài sản đã stake.
Ưu và nhược điểm của Proof of Stake
Ưu điểm
- Tiết kiệm năng lượng: So với Proof of Work (PoW), PoS không yêu cầu tính toán máy tính phức tạp và sử dụng một lượng ít năng lượng hơn để xác minh giao dịch và tạo khối mới.
- Xử lý giao dịch nhanh chóng và không tốn kém: Với PoS, quá trình xác minh giao dịch được thực hiện nhanh chóng vì không cần tính toán phức tạp. Do đó, thời gian xử lý giao dịch giảm, và mạng blockchain hoạt động hiệu quả hơn.
- Không yêu cầu thiết bị đặc biệt để tham gia: PoS không đòi hỏi phải có các thiết bị đặc biệt như máy đào để tham gia vào việc xác minh giao dịch. Người dùng chỉ cần giữ một số token trong ví của họ để có thể tham gia vào quá trình đào và xác minh.
Nhược điểm
- Giảm vốn khi trở thành Validator: Khi trở thành một Validator trong mạng PoS, bạn sẽ nhận được phần thưởng từ việc xác minh giao dịch, nhưng số lượng token bạn đặt cược sẽ bị giảm đi. Điều này có nghĩa là bạn có thể mất một phần hoặc toàn bộ số token bạn đã đặt cược ban đầu.
- Sự ảnh hưởng của Validator có số lượng lớn: Trong mạng PoS, các Validator có số lượng token lớn có thể ảnh hưởng đến quá trình xác minh giao dịch. Tương tự như những người có quyền lực lớn, những Validator này có tiếng nói có trọng lượng hơn. Đây là lý do tại sao các Validator cần ủy thác token cho những người khác.
- Khó khăn trong việc điều chỉnh giá token: Một số loại token sử dụng PoS yêu cầu thời gian mở khóa ngắn (thường là 1-2 tuần). Điều này có thể khó trong việc điều chỉnh giá token, vì người dùng phải chờ đến khi token được mở khóa trước khi có thể bán hoặc giao dịch.
Cách hoạt động của POS
Proof-of-Stake đạt được sự đồng thuận bằng cách yêu cầu người dùng đóng góp một lượng token của họ để có cơ hội được chọn để xác thực các block giao dịch và được thưởng vì đã làm như vậy.
Mỗi người muốn tham gia vào quá trình phải sở hữu một cổ phần trong mạng. Staking liên quan đến việc khóa một số tiền nhất định vào mạng làm cổ phần của họ. Sử dụng nó làm tài sản thế chấp để chứng minh cho block.
Càng nhiều người dùng đặt cược, cơ hội được lựa chọn của họ càng cao. Số lượng cổ phần (stake) quyết định cơ hội mà node được chọn làm người xác thực để rèn block kế tiếp. Cổ phần càng lớn, thì cơ hội càng lớn so với người đặt cược (staking) ít hơn.
Trong PoS, khuyến khích tham gia xác thực các khối phần thưởng là một khoản thanh toán dưới dạng phí giao dịch. Trái ngược với tiền tệ mới được tạo ra trong các hệ thống PoW.
Proof of Stake có an toàn không?
Proof of Stake chỉ là công cụ, thứ cần phải đặt câu hỏi có an toàn không chính là dự án.
Nếu dự án thật, thì việc Stake token sẽ giúp chúng ta có thêm phần thưởng, và cũng là cách để người dùng thật sự góp phần xây dựng dự án mà không cần biết code.
Chẳng may chúng ta chọn nhầm dự án chất lượng kém, hoặc vô tình bảo mật không tốt, thì khả năng cao là số coin khóa vào sẽ mất hoặc giảm giá trầm trọng.
Các dự án đang sử dụng thuật toán Proof of stake
Có nhiều dự án đang sử dụng PoS hoặc các biến thể của nó để xác minh và bảo vệ các giao dịch trên blockchain. Dưới đây là 1 số dự án tiêu biểu:
- Ethereum 2.0: Ethereum, một trong những blockchain phổ biến nhất, đang chuyển từ Proof of Work (PoW) sang Proof of Stake với phiên bản Ethereum 2.0. Đây là một nỗ lực lớn nhằm nâng cao tốc độ giao dịch và giảm thiểu tốn kém năng lượng.
- Cardano: Cardano là một blockchain công cộng sử dụng thuật toán Ouroboros PoS. Cardano tập trung vào tính bảo mật và chất lượng, và được phát triển bởi một đội ngũ đông đảo gồm các nhà khoa học và kỹ sư.
- Polkadot: Polkadot là một nền tảng blockchain đa chuỗi (multi-chain) và đa lớp (multi-layer), sử dụng thuật toán PoS. Nó cho phép các blockchain khác nhau giao tiếp và làm việc cùng nhau trong một mạng lưới liên kết.
- Cosmos: Cosmos cung cấp một nền tảng để kết nối và tương tác giữa các blockchain độc lập. Thuật toán PoS được sử dụng để đảm bảo tính bảo mật và hiệu suất của mạng lưới Cosmos.
- Tezos: Tezos là một blockchain tự thích ứng với khả năng nâng cấp thông qua các phiên bản cải tiến đề xuất bởi cộng đồng. Tezos sử dụng thuật toán PoS để đảm bảo tính công bằng và an toàn trong quá trình thực hiện giao dịch.
Cách đào coin PoS
- Chọn một coin PoS: Đầu tiên, bạn cần chọn một loại coin hoạt động dựa trên Proof of Stake. Ví dụ về coin PoS phổ biến là Cardano (ADA) hoặc Tezos (XTZ).
- Tạo ví: Sau khi chọn được coin PoS, bạn cần tạo một ví (wallet) để lưu trữ coin của bạn. Ví có thể là một ví phần mềm trên máy tính hoặc một ví phần cứng.
- Mua coin hoặc nhận coin qua staking: Để đào coin PoS, bạn cần có coin để đặt cược (stake). Bạn có thể mua coin từ sàn giao dịch hoặc nhận coin thông qua quá trình staking. Quá trình staking yêu cầu bạn giữ một số lượng coin trong ví của mình trong một khoảng thời gian nhất định.
- Chọn một validator (người xác nhận): Trong PoS, bạn cần chọn một validator để đặt cược coin của mình. Validator là một node mạng có nhiệm vụ xác nhận các giao dịch và tạo block mới trên blockchain. Bạn có thể chọn một validator từ danh sách các validator được cung cấp bởi dự án coin mà bạn đang sử dụng.
- Đặt cược coin của bạn: Sau khi chọn validator, bạn sẽ đặt cược coin của mình vào validator đó. Điều này có nghĩa là bạn gửi coin từ ví của mình vào một địa chỉ nhất định để tham gia vào quá trình đào coin.
- Nhận phần thưởng: Khi validator của bạn tham gia vào quá trình tạo block mới trên blockchain và xác nhận giao dịch thành công, bạn sẽ nhận được phần thưởng theo tỷ lệ với số coin mà bạn đã đặt cược.
Kết luận
Proof of Stake là một thuật toán làm việc của Blockchain, cho phép người dùng kiếm được phần thưởng cho việc xác thực các khối trên blockchain. Proof of Stake giúp tăng khả năng mở rộng và tốc độ giao dịch, cải thiện tính phân quyền, thân thiện với môi trường đồng thời không đòi hỏi máy cấu hình cao để bắt đầu tham gia, cho phép ai cũng có thể bắt đầu kiếm phần thưởng.
Qua bài viết này, mong rằng đã giúp bạn có được cách hiểu cơ bản về Proof of Stake (PoS) là gì và lợi ích nhận được khi làm Validator.
>>>XEM THÊM: Proof of Time (PoT) là gì?
