Trong bối cảnh sự phát triển mạnh mẽ của thị trường tài chính phi tập trung, đặc biệt là lĩnh vực DeFi và các sản phẩm phái sinh (Derivatives), các sàn giao dịch phái sinh phi tập trung đang ngày càng thu hút được sự quan tâm đáng kể của nhà đầu tư và traders. 

Một phần lớn người dùng từ các sàn CEX đang dần chuyển hướng sang các nền tảng phi tập trung để tận dụng các lợi ích như minh bạch cao hơn và an toàn tài sản tốt hơn. Trong số đó phải kể đến Drift Protocol - một trong những nền tảng phái sinh hàng đầu trên Solana.

Drift Protocol là gì?

Drift Protocol được thiết kế là một sàn giao dịch phái sinh phi tập trung, tích hợp công nghệ Dynamic AMM và được xây dựng trên nền tảng blockchain của Solana.

Nền tảng này không chỉ hướng tới việc cung cấp một giải pháp tối ưu về mặt tốc độ giao dịch mà còn nhằm giải quyết nhiều vấn đề còn tồn đọng trong các hệ thống sàn giao dịch phi tập trung hiện nay, chẳng hạn các vấn về liên quan tới tốc độ giao dịch chậm, trượt giá cao và thiếu thanh khoản.

Bên cạnh đó, Drift Protocol còn nhắm đến việc cải thiện trải nghiệm người dùng bằng cách giảm thiểu các vấn đề phát sinh từ việc blockchain chưa được tối ưu hóa để xử lý khối lượng giao dịch lớn mà thường thấy ở các sàn tập trung. Điều này bao gồm việc giảm bớt tình trạng tắc nghẽn mạng, giảm chi phí giao dịch và cải thiện tốc độ xử lý giao dịch.

Dự án cũng quan tâm đến việc tạo điều kiện cho các nhà tạo lập thị trường (MM) tham gia trade trên sàn giao dịch của mình. Sự thiếu hụt các nhà tạo lập thị trường trong các sàn DEX phái sinh hiện tại có thể dẫn đến giảm tính thanh khoản và khiến mức spread rộng hơn. 

Các sản phẩm Drift Protocol cung cấp

Hiện nay, Drift đang cung cấp 4 sản phẩm chính:

Giao dịch spot

Sản phẩm này cho phép người dùng mua bán crypto ngay lập tức theo giá thị trường hiện tại. Đây là hình thức giao dịch cơ bản nhất trong thị trường, phù hợp với những nhà đầu tư muốn thực hiện các giao dịch nhanh chóng và hiệu quả, mà không cần đợi các điều kiện phái sinh phức tạp.

Giao dịch phái sinh

Ngoài giao dịch spot, Drift cũng cung cấp các công cụ phái sinh như tương lai, quyền chọn, và các hợp đồng swap. Đây là các công cụ tài chính cho phép người dùng đầu tư vào các sản phẩm tài chính mà không cần sở hữu trực tiếp chúng, giúp họ có thể phòng ngừa rủi ro hoặc đầu cơ dựa trên dự đoán về xu hướng thị trường.

Vay và thế chấp tài sản

Drift cung cấp khả năng vay mượn crypto thông qua việc thế chấp tài sản. Người dùng có thể thế chấp các tài sản mình crypto mà mình sở hữu để vay stablecoin trong trường hợp cần thiết. Từ đó có thể linh hoạt tận dụng tài sản của mình mà không cần bán ra.

Kiếm lợi nhuận nhờ việc cung cấp thanh khoản

Cuối cùng, Drift cũng khuyến khích người dùng góp vốn vào các quỹ thanh khoản của họ. Bằng cách cung cấp thanh khoản cho các cặp giao dịch, người dùng không chỉ hỗ trợ sự ổn định và hiệu quả của thị trường, mà còn có thể kiếm được lợi nhuận từ phí giao dịch mà họ tạo ra.

Vấn đề hiện tại trên thị trường

Các sàn giao dịch phi tập trung hiện nay đang đối mặt với nhiều thách thức do giới hạn của công nghệ blockchain, trong đó đáng chú ý nhất là vấn đề tốc độ giao dịch chậm và khả năng xử lý hạn chế của mạng lưới. 

Cụ thể, việc cố gắng áp dụng mô hình của các sàn giao dịch tập trung hiện tại vào cơ sở hạ tầng blockchain đã gây ra nhiều bất cập, khiến cho hiệu suất sử dụng các sàn giao dịch DEX không đạt được như mong đợi. 

Điều này dẫn đến việc các nhà tạo lập thị trường cũng không được hỗ trợ đầy đủ, từ đó khiến cho hầu hết các sổ lệnh trên blockchain hiện nay đều mắc phải các vấn đề nghiêm trọng như giao dịch thực hiện chậm chạp, spread cao và thanh khoản thấp. 

Những vấn đề này cản trở hiệu quả giao dịch và ảnh hưởng rất lớn đến trải nghiệm người dùng. 

Chẳng hạn, từ năm 2021 cho đến thời điểm hiện tại, blockchain Solana đã gặp phải tình trạng ngừng hoạt động tới ít nhất 11 lần, điều này tạo ra những thiệt thòi đáng kể cho các nhà giao dịch và nhà đầu tư. 

Tình trạng này nếu kéo dài có thể làm suy giảm niềm tin của người dùng đối với sự ổn định và độ tin cậy của nền tảng, qua đó ảnh hưởng tiêu cực tới uy tín các sàn giao dịch DEX.

Giải pháp của dự án

Để giải quyết những thách thức hiện hữu trong thị trường giao dịch phi tập trung, Drift Protocol đã phát triển một sàn giao dịch với năng lực tính toán mạnh mẽ và khuyến khích sự tham gia tích cực của các nhà tạo lập thị trường cùng với các nhà cung cấp thanh khoản. 

Sự đổi mới này được thúc đẩy bởi ba cơ chế sau:

Cơ chế Dynamic AMM (DAMM)

Drift Protocol là giao thức đầu tiên áp dụng một mô hình Dynamic Automated Market Maker (DAMM) tiên tiến. Điểm đặc biệt của DAMM là khả năng điều chỉnh lượng thanh khoản trong pool một cách linh hoạt, phù hợp với nhu cầu và điều kiện thị trường thay đổi liên tục. Nhờ vậy, Drift Protocol có thể tối ưu hóa việc sử dụng vốn và giảm thiểu hiện tượng trượt giá, mang lại lợi ích đáng kể cho người dùng trong quá trình giao dịch.

Cơ chế Funding Rate mới

Cơ chế tỷ lệ Funding Rate đối xứng là một giải pháp mới khác của Drift Protocol để đảm bảo sự cân bằng trong hệ thống. Khi các vị thế mua (long) và bán (short) trong hệ thống xảy ra mất cân bằng, cơ chế Pool Rebate sẽ được kích hoạt để điều chỉnh tỷ lệ, thu hoặc trả lại phần chênh lệch nhằm duy trì sự cân bằng và hiệu quả trong hệ thống.

Xây dựng quỹ bảo hiểm riêng

Một trong những điểm nổi bật khác của Drift Protocol là việc sở hữu quỹ bảo hiểm riêng, dành cho các trường hợp rủi ro nghiêm trọng như giao thức bị phá sản hoặc các vị thế không được hoàn tất. Quỹ này được phát triển từ một phần các tài sản thu được từ các vị thế thanh lý và một lượng nhỏ từ phí giao dịch. Với nguồn quỹ này, Drift Protocol có thể tự động thực hiện các bồi thường cho người dùng, giảm thiểu tác động tài chính đối với những người tham gia giao thức.

Tokenomics

Key Metrics

Token Name: Drift Protocol

Symbol: DRIFT

Blockchain: Solana

Token Standard: SLP-20

Contract: Updating…

Token type: Governance

Total Supply: 1,000,000,000 DRIFT

Token Allocation

Drift thông báo tỷ lệ phân bổ token $DRIFT như sau: 

  • Community Ecosystem: Phần lớn token, chiếm 53% tổng số, tương đương với 530,000,000 $DRIFT. Mục tiêu của khoản phân bổ này là để khuyến khích và tăng cường sự tham gia của cộng đồng, từ các nhà phát triển, người dùng, cho đến các nhà đầu tư.
  • Protocol Development: 25% số token, tương đương với 250,000,000 $DRIFT. Khoản phân bổ này nhằm mục đích đảm bảo rằng Drift Protocol có đủ nguồn lực để tiếp tục nâng cấp và cải tiến công nghệ.
  • Strategic Participants: 22% số token, tương đương 220,000,000 DRIFT. Điều này nhằm mục đích xây dựng một mạng lưới đối tác và nhà đầu tư để hỗ trợ sự phát triển và mở rộng của Drift Protocol.

Qua cách phân bổ token này cho thấy Drift Protocol đặt trọng tâm vào việc phát triển một hệ sinh thái cộng đồng mạnh mẽ thông qua việc dành phần lớn token cho việc này.

Token Release Schedule

Dự án đã công bố lịch phát hành token $DRIFT như sau: 

Token Use Case

Mục đích chính của token $DRIFT hiện nay là trao quyền cho người dùng trong việc tham gia vào quá trình quản trị của Drift Protocol. 

Người sở hữu $DRIFT có thể sử dụng token để bỏ phiếu trên các đề xuất thay đổi hoặc các quyết định quan trọng của dự án, từ đó giúp định hình tương lai của nền tảng. 

Bên cạnh việc sử dụng cho mục đích quản trị, các công dụng khác của token $DRIFT vẫn đang được Drift Protocol phát triển và chưa được công bố rộng rãi. Mình dự đoán rằng Drift sẽ tích hợp thêm nhiều tính năng mới cho $DRIFT để tăng cường giá trị của token, chẳng hạn việc sử dụng $DRIFT để tham gia vào các chương trình liquidity program, staking, hoặc để truy cập vào các dịch vụ và sản phẩm độc quyền trên nền tảng Drift.

Định giá token

Hiện tại $DRIFT đang được list trên sàn Gate.io ở mục Pre-Market Trading với định giá OTC hiện tại đang là 0.443$. Với mức giá này, định giá FDV của dự án sẽ vào khoảng 450 triệu $.

Đây cũng chỉ là mức giá để mọi người tham khảo bởi trong quá khứ xảy ra nhiều trường hợp giá OTC bị lệch nhiều so với giá thị trường. Đơn cử như trường hợp của Renzo (REZ) với mức định giá OTC là 0.4$ nhưng giá ở thời điểm list sàn chỉ vào khoảng 0.2$

Nếu so sánh với dự án cũng làm về mảng phái sinh khác, được coi là đối thủ cạnh tranh trực tiếp là Jupiter thì vào thời điểm list sàn thì giá khởi điểm của $DRIFT sẽ vào khoảng 0.8$, tương đương với mức định giá FDV là 800 triệu $.

Tuy nhiên những yếu tố về giá cả này có thể thay đổi dựa vào điều kiện thị trường cũng như sự hưng phấn lúc đó của cộng đồng.

Theo quan điểm của mình, với những dự án có airdrop “khủng” như này thì chúng ta nên chờ một thời gian khi những người săn airdrop xả hết token ra ngoài thị trường rồi khi giá sideway một thời gian thì mới nên cân nhắc mua vào.

Chẳng hạn như trong trường hợp của $JUP, khi token này list sàn, chỉ vài ngày sau đó token đã giảm giá 30% xuống mức khoảng 0.5$. Giá của token $JUP được giữ trong vùng giá 0.5$ này trong gần 1 tháng. Và khi những người nhận được airdrop đã chán nản và bán tháo thì giá đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ lên tới gần x4 lần.

Nhà đầu tư

Drift Protocol trải qua hai vòng gọi vốn quan trọng:

  • Vòng Seed: Dự án đã thành công trong việc thu hút 3.8 triệu USD trong vòng này do quỹ đầu tư Multicoin Capital dẫn đầu.
  • Vòng Private: Drift Protocol đã tiến hành một vòng gọi vốn tư nhân, huy động được 23.5 triệu USD. Vòng này có sự tham gia của Polychain Capital, một trong những quỹ đầu tư có tiếng trong ngành. Ngoài ra, vòng này còn thu hút sự tham gia của các nhà đầu tư nổi tiếng khác, bao gồm cả người sáng lập của Solana và Folius Ventures, cùng nhiều nhà đầu tư cá nhân và tổ chức khác.

Tổng cộng, thông qua hai vòng gọi vốn này, Drift Protocol đã thu hút được tổng cộng 27.3 triệu USD.

Đối thủ cạnh tranh

Trong hệ sinh thái Solana, Drift Protocol hiện đang đối mặt với sự cạnh tranh từ một số dự án khác cũng đang phát triển mạnh mẽ. Đáng chú ý trong số này là:

  • Jupiter: Là một DEX Aggregator, Jupiter có khả năng tích hợp các pool thanh khoản từ tất cả các Automated Market Maker (AMM) hoạt động trên Solana. Điều này cho phép người dùng dễ dàng tìm kiếm và thực hiện các giao dịch swap coin/token một cách hiệu quả và với chi phí thấp nhất có thể. Với mức tổng giá trị bị khóa (TVL) lên tới 307 triệu đô la, Jupiter đang là đối thủ cạnh tranh nặng ký của Drift, chỉ kém nhẹ so với 310 triệu đô la TVL của Drift. 
  • 01 và Mango: Ngoài Jupiter, Drift còn phải đối mặt với các đối thủ khác như 01 và Mango. Tuy nhiên, các dự án này hiện có mức TVL tương đối thấp so với Drift và Jupiter, và trong ngắn hạn chưa được coi là những đối thủ cạnh tranh trực tiếp của Drift. 

Tổng kết

Drift Protocol nổi bật là một trong những sàn giao dịch future phi tập trung hàng đầu trên hệ sinh thái Solana, với Tổng giá trị bị khóa (TVL) cao nhất. 

Dữ liệu on-chain gần đây cũng chứng minh sự tăng trưởng của Drift với mức TVL và lượng người dùng phát triển ấn tượng, điều này không chỉ phản ánh sự tin tưởng ngày càng tăng của user đối với nền tảng mà còn cho thấy rằng Drift đang thành công trong việc cạnh tranh và phát triển với các đối thủ khác.