Crypto sinh ra nhằm mục đích thay thế cho tiền fiat nhưng mà fiat là gì thì có thể bạn chưa biết hoặc chưa hiểu rõ. Vậy hãy đọc hết bài viết dưới đây để hiểu chính xác hơn về tiền fiat là gì cũng như những ưu nhược điểm của loại tiền này nhé.

Fiat là gì?

Fiat là tiền pháp định (Fiat money) là loại tiền tệ được chính phủ của một quốc gia ban hành và công nhận hợp pháp bởi Chính phủ các quốc gia in ấn, phát hành. Ví dụ dễ hiểu của fiat là VND, USD, JPY, CNY, Won…
Trên thế giới có rất nhiều loại tiền pháp định khác nhau bởi mỗi quốc gia đều muốn sở hữu riêng cho mình một loại tiền tệ đại diện. Tiền tệ fiat sẽ được sử dụng trong một quốc gia hoặc vùng lãnh thổ nhất định để có thể mua hàng, thanh toán dịch vụ, đầu tư, tiết kiệm…
Ví dụ: nếu bạn muốn hoải mái mua sắm, tiêu dùng tại Việt Nam thì bạn cần có VND, nếu bạn muốn đi du lịch Thái Lan thì bạn cần phải có tiền fiat của Thái Lan là Baht (THB), còn sang Trung Quốc thì bạn cần có nhân dân tệ (CNY), sang Hàn Quốc thì cần tiền Won…

Fiat
Fiat

Đặc điểm của tiền Fiat

Ưu điểm

  1. Sự chấp nhận rộng rãi: Tiền fiat được chấp nhận rộng rãi trong nền kinh tế và có giá trị pháp lý. Người dùng có thể dễ dàng sử dụng nó để mua hàng hóa và dịch vụ mà không gặp rào cản pháp lý.
  2. Ổn định giá trị: Với hệ thống ngân hàng trung ương và cơ chế quản lý tiền tệ, tiền fiat thường có mức ổn định về giá trị. Điều này giúp duy trì sự tin tưởng và độ tin cậy trong quá trình giao dịch.
  3. Dễ dàng tiếp cận: Tiền fiat phổ biến và dễ dàng tiếp cận cho mọi người. Người dùng không cần phải có kiến thức đặc biệt hay công nghệ phức tạp để sử dụng nó.
  4. Tiện lợi và linh hoạt: Tiền fiat có sẵn ở nhiều mệnh giá và đơn vị, cho phép người dùng thực hiện các giao dịch với linh hoạt và tiện lợi.

Nhược điểm

  1. Ảnh hưởng của chính phủ: Tiền fiat được kiểm soát và điều hành bởi chính phủ. Điều này có thể dẫn đến những hạn chế và sự can thiệp trong việc sử dụng và quản lý tiền tệ.
  2. Lạm phát: Một vấn đề phổ biến với tiền fiat là nguy cơ lạm phát. Khi chính phủ tạo ra quá nhiều tiền tệ mà không có sự tăng trưởng tương ứng trong nền kinh tế, giá trị của tiền sẽ giảm, gây ra lạm phát và mất giá.
  3. Rủi ro hệ thống: Hệ thống tiền fiat phụ thuộc vào sự tin tưởng và ổn định của chính phủ. Nếu xảy ra sự suy giảm niềm tin hoặc khủng hoảng tài chính, tiền fiat có thể mất giá và gây rối trong hệ thống tài chính.
  4. Sự bất công và không bình đẳng: Tiền fiat có thể góp phần tăng lên sự bất công và chênh lệch giàu nghèo trong xã hội. Những người giàu có có thể tận dụng hệ thống tiền tệ để tích lũy tài sản và quyền lực, trong khi những người nghèo hơn có thể gặp khó khăn trong việc tiếp cận và sử dụng tiền tệ này.

Một số loại tiền Fiat của các nước

Do đặc tính cơ bản do các chính phủ các nước ban hành, vì vậy, ở mỗi quốc gia sẽ có quy định và phân loại riêng về tiền pháp định của mình:

  • Tiền pháp định tại Việt Nam: Việt Nam Đồng (VND) là đồng tiền pháp định của Việt Nam. Hiện tiền giấy và tiền polymer được sử dụng song song làm phương tiện thanh toán không hạn chế trên toàn lãnh thổ.
  • Tiền pháp định tại Mỹ: U.S. dollar (USD) là đồng tiền pháp định của Mỹ. Đồng USD được phát hành song song dưới 2 dạng là tiền xu và tiền giấy.
  • Tiền pháp định tại Anh: Bảng Anh (GBP) là đồng tiền pháp định của của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland cùng các lãnh thổ hải ngoại, thuộc địa. Đồng tiền này cũng được phát hành song song dưới 2 dạng là tiền xu và tiền giấy.

Một số đồng tiền pháp định nổi tiếng khác: Euro (đồng tiền chung Châu Âu), Nhân dân tệ (Trung Quốc), Franc (Thụy Sĩ), Yên (Nhật)...

Tiền Fiat có thể được sử dụng ở đâu?

Tiền Fiat, tức là tiền giấy được phát hành và quản lý bởi ngân hàng trung ương, có thể được sử dụng ở nhiều nơi khác nhau. Dưới đây là một số ví dụ về những nơi bạn có thể sử dụng tiền Fiat:

  1. Ngân hàng: Bạn có thể sử dụng tiền Fiat để gửi tiền vào tài khoản ngân hàng của mình, rút tiền mặt từ tài khoản, thực hiện các giao dịch thanh toán và chuyển khoản qua ngân hàng.
  2. Cửa hàng và siêu thị: Tiền Fiat được chấp nhận ở hầu hết các cửa hàng và siêu thị trên toàn thế giới. Bạn có thể mua sắm hàng hóa và thanh toán bằng tiền giấy hoặc tiền xu Fiat.
  3. Nhà hàng và quán cafe: Khi đi ăn tại nhà hàng, quán café hoặc quán ăn, bạn có thể sử dụng tiền Fiat để thanh toán tiền hóa đơn.
  4. Giao thông công cộng: Trong nhiều thành phố, bạn có thể sử dụng tiền Fiat để mua vé xe buýt, vé tàu điện ngầm, vé xe điện và các dịch vụ giao thông công cộng khác.
  5. Khách sạn và khu nghỉ dưỡng: Khi đi du lịch hoặc nghỉ ngơi tại khách sạn hoặc khu nghỉ dưỡng, bạn có thể sử dụng tiền Fiat để thanh toán chi phí lưu trú và các dịch vụ khác như nhà hàng, spa, và giặt là.
  6. Giao dịch trực tuyến: Ngoài các giao dịch truyền thống, tiền Fiat cũng có thể được sử dụng để mua sắm trực tuyến trên các trang web bán hàng, thanh toán hóa đơn và dịch vụ trực tuyến khác.
  7. Chuyển tiền quốc tế: Tiền Fiat có thể được sử dụng để chuyển tiền giữa các quốc gia khác nhau thông qua các dịch vụ chuyển tiền quốc tế hoặc các ngân hàng.

Lịch sử phát triển của tiền Fiat

Theo các nhà sử học, tiền pháp định đã ra đời từ khá lâu. Trong đó xác định được Trung Quốc là nơi đầu tiên xuất hiện tiền pháp định, vào thế kỷ 11. Thời điểm đó, Trung Quốc xuất hiện vấn đề thiếu hụt tiền xu để giao dịch hàng hóa, mọi người phải sử dụng những tờ giấy có ghi chú mệnh giá và được quản lý bởi chính phủ (triều đình tại thời điểm đó) để thay thế.

Sau này, loại tiền đó dần dần lan rộng sang các quốc gia khác. Vào thế kỷ 17, tiền pháp định được áp dụng bởi Tây Ban Nha, Thụy Điển và Hà Lan. Ở thế kỷ 18 và 19, New France ở Canada, các thuộc địa Mỹ, và chính phủ liên bang MỹHoa Kỳ cũng đã thử nghiệm sử dụng tiền pháp định.

Tiền Fiat bắt đầu trở nên phổ biến vào thế kỷ 20, khi các quốc gia cần tạo ra nhiều tiền tệ hơn để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế và chiến tranh. Tiền Fiat không được đảm bảo bởi một tài sản thật, và giá trị của nó hoàn toàn phụ thuộc vào niềm tin và sự chấp nhận của người dùng.

Cách hoạt động của tiền Fiat

Tiền Fiat là tiền mà chính phủ một quốc gia công nhận và phát hành như phương tiện thanh toán hợp pháp. Dưới đây là cách hoạt động của tiền Fiat:

  1. Quá trình phát hành: Chính phủ hoặc ngân hàng trung ương có quyền phát hành tiền Fiat. Họ quyết định số lượng tiền được phát hành và kiểm soát quá trình này. Phát hành tiền Fiat có thể thông qua in ấn tiền giấy hoặc tạo ra số dư trong hệ thống ngân hàng.
  2. Quyền lực pháp lý: Tiền Fiat có giá trị pháp lý và được chính phủ công nhận là phương tiện thanh toán chính thức trong quốc gia đó. Người dân và doanh nghiệp phải chấp nhận tiền Fiat để thanh toán các giao dịch và nợ nần.
  3. Giá trị giao dịch: Tiền Fiat có giá trị vì mọi người tin tưởng vào khả năng sử dụng nó để mua hàng hoá và dịch vụ. Giá trị của tiền Fiat phụ thuộc vào hệ thống kinh tế và tình trạng tài chính của quốc gia đó.
  4. Quản lý và kiểm soát: Ngân hàng trung ương quản lý và kiểm soát tiền Fiat thông qua các chính sách tiền tệ. Họ có thể điều chỉnh lãi suất, kiểm soát lưu thông tiền tệ, và can thiệp vào thị trường ngoại hối để duy trì sự ổn định và kiểm soát lạm phát.
  5. Lạm phát: Một vấn đề tiềm tàng của tiền Fiat là nguy cơ lạm phát. Khi chính phủ phát hành quá nhiều tiền Fiat mà không có sản phẩm và dịch vụ tương ứng, giá trị của tiền sẽ giảm và gây ra lạm phát. Điều này có thể xảy ra khi chính phủ quyết định tăng cung tiền Fiat một cách quá đà.

So sánh tiền fiat với tiền điện tử

Tiền fiat và tiền điện tử là hai hình thức tiền tệ khác nhau có những đặc điểm và tính chất riêng. Dưới đây là một số so sánh giữa hai loại tiền này:

  1. Tính pháp lý: Tiền fiat là tiền tệ pháp lý được chính phủ công nhận và quản lý. Nó được phát hành và kiểm soát bởi ngân hàng trung ương và các cơ quan tài chính của quốc gia. Trong khi đó, tiền điện tử không phụ thuộc vào hệ thống tài chính truyền thống và thường không được công nhận pháp lý ở nhiều quốc gia.
  2. Trung gian: Tiền fiat thông thường được trao đổi qua các phương tiện truyền thống như tiền giấy, tiền xu hoặc thông qua hệ thống ngân hàng. Trong khi đó, tiền điện tử được giao dịch thông qua mạng internet và sử dụng công nghệ blockchain để xác nhận và ghi lại các giao dịch.
  3. Tính thanh toán: Tiền fiat thường được chấp nhận rộng rãi và dễ dàng sử dụng trong các giao dịch hàng ngày như mua sắm, thanh toán hóa đơn và trả lương. Trong khi đó, tiền điện tử còn đang trong quá trình được chấp nhận rộng rãi hơn và hiện tại thường được sử dụng nhiều trong các giao dịch trực tuyến và trong lĩnh vực đầu tư.
  4. Ổn định giá trị: Giá trị của tiền fiat thường được duy trì bởi chính phủ và ngân hàng trung ương thông qua quy định và chính sách tài chính. Tuy nhiên, tiền fiat có thể bị ảnh hưởng bởi lạm phát và biến động kinh tế. Tiền điện tử, đặc biệt là các loại tiền điện tử phổ biến như Bitcoin, có thể trải qua biến động giá mạnh và không được duy trì bởi bất kỳ tổ chức nào, dẫn đến rủi ro đầu tư cao hơn.
  5. Quyền riêng tư và an ninh: Tiền điện tử, trong nhiều trường hợp, cung cấp mức độ bảo mật cao hơn và quyền riêng tư tốt hơn so với tiền fiat. Giao dịch tiền điện tử thông qua công nghệ blockchain được mã hóa và xác thực một cách an toàn.

10 loại tiền fiat mạnh nhất thế giới

  1. Đô la Mỹ (USD): Đô la Mỹ là đồng tiền phổ biến nhất và được coi là loại tiền mạnh nhất trên thế giới. Nó được sử dụng làm tiền chính thức tại Mỹ và là đồng tiền dự trữ quốc tế phổ biến.
  2. Euro (EUR): Euro là đơn vị tiền tệ chung của Liên minh châu Âu và được sử dụng bởi nhiều quốc gia thành viên. Đồng euro là một trong những đồng tiền mạnh và phổ biến nhất trên thế giới.
  3. Yên Nhật (JPY): Yên Nhật là đơn vị tiền tệ của Nhật Bản. Đồng tiền này được xem là một trong những loại tiền mạnh và ổn định nhất trên thế giới.
  4. Bảng Anh (GBP): Bảng Anh là đơn vị tiền tệ của Vương quốc Anh. Mặc dù gặp biến động trong thời gian gần đây, nhưng bảng Anh vẫn được coi là một loại tiền mạnh và có tầm ảnh hưởng.
  5. Đô la Canada (CAD): Đô la Canada là đơn vị tiền tệ của Canada. Với nền kinh tế ổn định và nguồn tài nguyên phong phú, đồng tiền Canada được coi là một trong những đồng tiền mạnh trên thế giới.
  6. Frăng Thụy Sĩ (CHF): Frăng Thụy Sĩ là đơn vị tiền tệ của Thụy Sĩ. Do nền kinh tế ổn định và chính sách tài khóa cẩn thận, đồng tiền Thụy Sĩ đã trở thành một loại tiền mạnh và được xem là một trong những nơi trú ẩn an toàn cho người đầu tư.
  7. Đô la Úc (AUD): Đô la Úc là đơn vị tiền tệ của Úc. Với nền kinh tế phát triển và tài nguyên tự nhiên dồi dào, đồng tiền Úc đã trở thành một trong những đồng tiền mạnh và ổn định.
  8. Đô la New Zealand (NZD): Đô la New Zealand là đơn vị tiền tệ của New Zealand. Mặc dù quốc gia này có quy mô kinh tế nhỏ hơn so với nhiều quốc gia khác, nhưng đồng tiền New Zealand vẫn được xem là một trong những loại tiền mạnh trên thế giới.
  9. Đồng Ruble Nga (RUB): Đồng Ruble Nga là đơn vị tiền tệ của Nga. Mặc dù Ruble Nga đã gặp phải biến động do yếu tố chính trị và kinh tế, nhưng nó vẫn là một trong những đồng tiền mạnh trên thế giới.
  10. Đồng Đô la Hong Kong (HKD): Đồng Đô la Hong Kong là đơn vị tiền tệ của vùng hành chính đặc biệt Hong Kong của Trung Quốc. Với nền kinh tế phát triển và chính sách tài khóa ổn định, đồng tiền Hong Kong cũng được coi là một loại tiền fiat mạnh.

Tổng kết

Tiền pháp định có lịch sử lâu đời và đã có chỗ đứng tuyệt đối, tồn tại song hành cùng chính phủ các quốc gia. Thời điểm hiện tại tiền pháp định và crypto đang hỗ trợ lẫn nhau.

Qua bài viết trên mong rằng bạn đã hiểu tiền fiat là gì, ý nghĩa cũng như những ưu nhược điểm của loại tiền này. Hãy tiếp tục theo dõi tin tức từ chúng tôi nhé.

>>>Xem thêm: Lãi suất kép là gì? Làm sao để hưởng lãi kép cao nhất?